به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان در تبریز، خانه موزه شیخ محمدخیابانی در خیابان بهشتی (منصور سابق) تبریز، بنایی به یادگار مانده از دوره قاجار با معماری زیبا و دانشین ایرانی- اسلامی بود است که عصر روز گذشته فاز نخست آن همزمان با نود و نهمین سالگرد شهادت شیخ محمد خیابانی با حضور مسئولان، استادان و صاحب نظران در تبریز به بهره برداری رسید و به مجموعه موزه های ۱۹ گانه کهن شهر تبریز افزوده شد.
این خانه که در انتهای کوچه ای تنگ و باریک در ضلع شمال شرق مسجد تاریخی «کریمخان» واقع شده، با پنجره های چوبی قدیمی و معماری آجری گره چین تاریخی خود، یادآور رشادت ها و سخنوری های آتشین شیخ محمد خیابانی در مخالفت با التیماتوم روسیه برای اشغال خاک کشورمان در دومین دوره مجلس شورای ملی و نیز قرارداد ۱۹۱۷ وثوق الدوله با انگلیس در بیش از ۱۰۰ سال قبل است.
این خانه تاریخی روزگاری، محل اجتماع شیخ و یارانش برای نقش بر آب کردن قرارداد ننگین وثوق الدوله با انگیس ها برای سلطه بی چون و چرای «روباه پیر» بر سازمان مالی و نظامی ایران زمین بود.
«مرتضي آبدار» مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربایجان شرقی در آئين افتتاح فاز نخست خانه موزه شيخ محمد خياباني در تبريز اظهار داشت: خانه موزه ها درواقع بخشي از رسالت حفظ مواريث ميراث فرهنگي يک جامعه براي آيندگان وتکثير فضاهاي فرهنگي يک جامعه است.
وي افزود:حفظ خانه موزه ها، کمک به توسعه فضاهاي فرهنگي يک جامعه، فراهم کردن زمينه هاي پژوهش بررسي ونقد آرا وافکار واثار اشخاص وجريانات است که خود قطعه اي ازپازل فرهنگي گذشته يا معاصر يک ملت است.
آبدار خاطرنشان کرد: تبريز و آذربايجان طي تاريخ پرافتخار خويش مهد پرورش بزرگاني بوده که درعرصه هاي فرهنگي وسياسي اجتماعي اقتصادي هنري تاثير گذار بوده اند و گستره اين تاثيرات حتي ازمرزهاي جغرافيايي ايران نيز فراتر رفته است و بر اين اساس از ظرفيت بالايي براي معرفي اين شخصيت ها در قالب خانه موزه برخوردار است.
وی ادامه داد: خانه هايي همچون خانه پروين اعتصامي، ستارخان سردارملي، ثقه الاسلام شهيد، استاد شهريار، ميرزا جعفر اقا سلطان القرايي، علي ميسيو، حاج علي ختايي، شيخ محمد خياباني، محمد علي حيدرزاده وچندين وچندين خانه ديگر که بازشناسي و معرفي آنها درکنار عزم اداره کل ميراث فرهنگي استان مستلزم همکاري علاقه مندان وصاحب نظران است.
آبدار افزود: خانه موزه ها خانه هاي افراد تاثيرگذار در زمينه هاي فرهنگي سياسي اقتصادي هستند که به عنوان مکاني براي شناخت بيشتر فرد يا جريانی که وي در آن مؤثر بوده که تبديل به موزه شده است واز طريق لوازم شخصي، دست نوشته ها، کتاب ها و آثار تبديل به مکاني براي نمايش بخشي از تاريخ گذشته يا معاصر ميگردد.
مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربایجان شرقی افزود: خانه موزه ها فضاهاي کالبدی براي نمايش بخشي از تاريخ يک ملت است. اگرچه فرد يا جريان مورد نظر در داوري اجتماعي هردوره اي ميتواند واجد ارزش گذاري مثبت يا منفی باشد که ناشي از شرايط اعتباري زماني و مکانی است.
وي خاطرنشان کرد: پس از تبديل خانه استاد شهريار به موزه اين شاعر نامدار و تاسيس اولين خانه موزه در تبریز؛ اينک درب خانه ستارخان سردار ملي نيز بر روي علاقه مندان گشوده شده است وخانه شيخ محمد خياباني نيز ازامروز در زمره خانه موزه هاي تبريز قرار مي گيرد.
آبدار گفت: خانه به لحاظ انتساب به اين شخصيت بزرگ و تاثير گذار درتاريخ سياسي واجتماعي ايران ازاهميت بسياري برخوردار است ؛اين خانه تاريخي درسال هاي اخير توسط اداره کل ميراث فرهنگي گردشگري وصنايع دستي آذربايجان شرقي تملک ومرمت شده است و پس از برگزاري نمايشگاه اسناد شيخ محمد خياباني درسال 97امروز فاز نخست اين موزه افتتاح ميشود.
مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري بيان کرد: يکي از مشکلات اساسي در زمينه خانه موزه ها عدم دسترسي به اطلاعات و اسناد است و در سالهای اخير بر اساس رويکرد اتخاذ شده در اداره کل بر اين مبنا بوده است که با تقويت سرمايه هاي اجتماعي و ايجاد ارتباطات موثر با دارندگان آرشيوها و نيز سازمان هاي ذيربط و همچنين جلب همراهي و مساعدت علاقمندان به تريخ فرهنگ و هنر ايران آذربايجان بر غنای محتواي خانه موزه افزوده شود و اين رويکرد راهي پيش روي خانه شيخ محمدخياباني گشود تا اين موزه به کمک فرهنگ دوستان تبريزي امکان اينکه يکي ازشاخص ترين وغني ترين خانه موزه هاي کشور تبديل شود را داشته باشد.
وي اظهار اميدواري کرد: سعی خواهیم کرد؛ در کنار معرفي افکار و شخصيت شيخ محمد خياباني در قالب آثار و اسناد تاريخي گردآوري مجموعه غني در زمينه هاي آموزش پژوهش و نيز به عنوان يکي از موزه هاي فعال کشور مطرح شود که به زودي شاهد تکميل ساير بخش هاي اين موزه براساس سناريوي طراحي شده ان خواهيم بود.
مديرکل ميراث فرهنگي گردشگري وصنايع دستي با اشاره به اينکه سياست وزارت ميراث فرهنگي امروز حمايت از تشکيل موزه هاي خصوصي وتخصصي ساير دستگاه ها است، افزود: چهار موزه خصوصي استان پروانه تاسيس و فعاليت دريافت و شش مجموعه دار خصوصي استان هم نسبت به اخذ مجوز اقدام کرده اند.
نظر شما