تفسیر قرآن رهبری/ خداوند بدون تردید اراده‌ی خودش را تحقق می بخشد

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان؛ رهبر انقلاب در پاسخ به این سوال که توده‌ی مردم مسائل را به خوبی میفهمند، در این رابطه آیاتی مانند اکثر الناس لایعلمون و اکثر الناس لا یعقلون، یعنی بیشتر مردم نمیدانند و بیشتر مردم نمیفهمند را چگونه معنی می شود؟ فرمودند: در پاسخ باید عرض کنم که: عبارت دوم یعنی اکثر الناس لایعقلون اصلاً در قرآن چنین چیزی نیست لکن عبارت: «اکثرهم لا یعقلون»، (۱) یعنی بیشتر آنان نمیفهمند داریم، ولذا فرق است بین اکثرالناس لا یعقلون و «اکثر هم لا یعقلون»، وقتی ما بگوئیم اکثرالناس لایعقلون، یک قضاوتی است که چند میلیارد انسان را شامل میشود و چنین قضاوتی در قرآن نیست. چگونه بیشتر مردم نمیفهمند؟ و حال اینکه همه‌ی مردم تقریباً میفهمند. اما اگر گفتیم: «اکثر هم لا یعقلون»، یعنی بیشتر آنان نمیفهمند، این ضمیر «هم» بر میگردد به آن تعبیر و جمله‌ی ماقبلش که غالباً مربوط به کفار است. مثلاً فرض کنید اگر گفته میشود آیات الهی اینگونه است و خدا مثلاً چنین قدرتی دارد، ولکن، «اکثرهم لایعقلون» : بیشتر آنها نمیفهمند. این برمیگردد به منکرین چون اگر منکرین میفهمیدند منکر نمیشدند، ولذا بیشتر منکرین آن حقیقتی را که به آنها ارائه شده این را نفهمیدند و الان هم میشود گفت: وقتی ما حقیقت را بر یک گروهی عرضه میکنیم، میبینیم آنها انکار میکنند و همانطور که در آیه قبل انکارشان ذکر شده، باید بگوئیم که بیشتر آنها نمیفهمند و در عین حال انکار میکنند. پس علت انکار بیشتر مردم نفهمیدن است.

آیه دیگری که میفرماید: «و ما ارسلناک الاّ کافه للناس بشیراً و نذیزاً» ما تو را نفرستادیم مگر به عنوان بشارت دهنده و انذار کننده برای همه‌ی مردم دنیا، و بعد دنبالش دارد که: «و لکن اکثرالناس لا یعلمون» (۴) ولی اکثر مردم نمیدانند. و این یک حقیقت است که اکثر مردم دنیا نمیدانند که خدای تعالی پیغمبر خاتم را برای تبشیر و انذار انسانها فرستاده، پس یک مورد خاصی را میگوید: «اکثرالناس لایعلمون» و یا یک آیه‌ی دیگر که میفرماید: «والله غالب علی امره و لکن اکثرالناس لا یعلمون» (۵) خدا بر کار خودش غالب است، یعنی مسلط برکار خودش هست و بدون تردید اراده‌ی خودش را تحقق میبخشد، اما اکثر مردم خبر ندارند که خدای متعال اراه‌ی خودش را تحقق میبخشد. پس اینطور نیست که ما تصور کنیم قرآن کریم اکثریت انسانها را بطور مطلق گفته باشد نمیفهمند، تا اگر ما گفتیم توده‌ی مردم مسائل را بخوبی میفهمند، یکی بگوید شما چطور میگوئید بخوبی میفهمند و حال اینکه خدا میگوید نمیفهمند؟