به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبستان، یکی از معضلات که در آموزش مجازی وجود دارد نحوه ارزشیابی دانش آموزان است. بسیاری از خانواده ها و معلم ها در ارزشیابی هایی که در سال تحصیلی 1398-1399 از دانش آموزان صورت گرفت، نمرات را صوری می دانستند و معتقد بودند که دانش آموزان به دلیل شرایط مجازی بودن آموزش فرصت های تقلب دارند و معلم نمی تواند ثابت کند. در حالیکه «رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی» معتقد است که روش های مختلف برای ارزشیابی وجود دارد که معلم ها باید از آن استفاده کنند که البته این روش ها به فرهنگ سازی نیز نیاز دارد در همین ارتباط با «خسروساکی» به گفتگو پرداختیم که درادامه می خوانید:
درباره روش های سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی توضیحاتی بدهید؟
براساس اهدافی که برای سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی مطرح است سه رویکرد «سنجش برای یادگیری»، «سنجش به عنوان یادگیری» و «سنجش یادگیری» در دستور کار نظام های آموزشی دنیا قرار گرفته است.
در حوزه سنجش برای یادگیری و سنجش به عنوان یادگیری هدف سنجش و ارزشیابی اصلاح و بهبود فرایند یادگیری و یادهی است.
روی این نقش بیشتر از «سنجش یادگیری» تاکید می شود. امروز در دنیای تعلیم و تربیت اعتقاد بر این است باید سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در خدمت آموزش باشد تا موجب ارتقای کیفیت آموزش شود.
نباید دغدغه این باشد که سنجش ابزار غربالگری باشد یا صرفا دانش آموزان ارتقای پایه یا تکرار پایه یا ازتحصیل محروم شوند در نظام های پیشرو به این رویکرد به عنوان ماموریت و نتیجه سنجش نگاه نمی کنند.
برای رویکرد سنجش «برای یادگیری» و «به عنوان یادگیری» بیشتر ازمراحل سنجش و ارزشیبابی از سنجش آغازین و تکوینی استفاده می شود.
چرا در این شرایط کرونایی معلم ها نسبت به ارزیابی دانش آموزان با مشکل مواجه هستند؟
میان معلمین ما این اعتقاد وجود دارد که سنجش یعنی، سنجش یادگیری و تراکمی که در پایان دوره انجام می گیرد یا از طریق آزمون های مداد کاغذی است. در حالیکه آزمون مداد کاغذی یکی از شیوه ها است. ابزارهای دیگر برای جمع آوری نظام دار اطلاعات پیرامون تغییر رفتار دانش آموزان در نظام آموزشی وجود دارد که می توان به مشاهده اشاره کنیم.از طریق مشاهده رفتار دانش آموز می توانیم یک سری تغییرات دانش آموز را ارزیابی کنیم.
همچنین از طریق «کارپوشه» که پرونده ای برای دانش آموز تشکیل می شود که مراحل عملکرد دانش آموز چه به لحاظ فرایندی، نمایشی و ارزشیابی است. حتی در نظام هایی که به آموزش های الکترونیکی تاکید دارند به کارپوشه های الکترونیکی اشاره شده است.
یعنی دانش آموز فایلی باز می کند تمام اقدامات و مستنداتی که در فراینده یادگیری و یادهی دارد در آنجا قرار می دهد و معلم یا استاد بر اساس فرمول ها و روش هایی که دارد، کارپوشه را ارزیابی می کند. در نهایت به فرایند یادگیری دانش آموز و نتایج تولید کرده نمره می گیرد.
پس این نگرانی هایی که نمرات دانش آموزان اصلی نیست و نمرات صوری بوده است به چه دلیل است؟
اگر این نگاه را داشته باشیم که ارزشیابی پیشرفت تحصیلی بر اساس آزمون های مداد کاغذی که توسط معلم از طریق پیام رسان ها قرار گرفته است و دانش آموزان هم با مداد بر روی کاغذ نوشته اند و عکس را برای معلم ارسال کرده اند، انجام گرفته باشد این دغدغه می تواند وجود داشته باشد که کسی دیگر نوشته است.
ارزشیبابی الکترونیکی نیاز به زیر ساخت هایی دارد و نیاز به فرهنگ خاص خود دارد که دانش آموز، معلم، مدیر، والدین و حتی پژوهشگران در آن فرهنگ فعالیت کنند و تلقی آنان از ارزشیابی کسب نمره نباشد.
باید ارزشیابی را وسیله ای بدانند که نقاط قوت و ضعف عملکرد یادهی و یادگیری دانش آموز و معلم را منعکس کند که بر اساس آن نسبت به بهبود عملکرد اقدام کنند.
نه اینکه تصور کنند با کسب نمره ای به جای گزارش یادگیری نمایش یادگیری بدهند این فرهنگ از طریق اطلاع رسانی و آموزش برای خانواده، دانش آموز و معلم فراهم شود.
تا زمانی که این فرهنگ و ابزار ها در جامعه گسترش نیابد این مشکلات وجود دارد و ممکن است کسی به جای دیگری پاسخ سوالات را بدهد. به جای گزارش واقعی نمایش یادگیری بدهند.
برای کاهش این مشکلات چه باید کرد؟
ما فقط برای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به آزمون در فضای مجازی اکتفا نکنیم. در آموزش الکترونیکی کارپوشه از آزمون کارا تر است. پروژه های فردی و گروهی کارایی بیشتری دارد. دادن تکالیف برای ارزیابی دانش آموز مطلوب تر است. حتی اگر دانش آموز دسترسی به اینترنت ندارد می تواند فیلم عملکرد خود در حین انجام تکلیف ضبط و ارسال کند. معلم اطمینان پیدا کند که دانش آموز در حال یادگیری است.
در ارزشیابی پیشرفت تحصیلی بیشتر می خواهیم میزان یادگیری را بسنجیم و فرایند یادگیری را بسنجیم و نتیجه کار پاسخگویی بخشی از سوالات می شود، بخشی از فرایند سوالات است.
نظر شما