اربعین بزرگرین تجربه همزیستی دو ملت بود

به گزارش خبرگزاری شبستان، همایش «اربعین و دفاع مقدس» از سوی کمیته فرهنگی و آموزشی ستاد مرکزی اربعین و بنیاد بین‌المللی اربعین به صورت مجازی برگزار می‌شود.

این همایش در محورهای «دفاع مقدس و سلوک حسینی»، «دفاع مقدس، تجلی‌گاه ارزش‌های نهضت حسینی»، «اسرای کربلا، الگوی آزادگان دفاع مقدس»، «تجلی الگوهای فرهنگی دفاع مقدس در راهپیمایی اربعین» و «پژواک ارزش‌های دفاع مقدس در راهپیمایی اربعین» برگزار می‌شود.

دفاع مقدس و نهضت حسینی وجه تشابه بسیاری دارند/ عاشورا، یک حادثه الهام بخش ابدی است

حجت الاسلام و المسلمین «دکتر حمید نگارش» در نشست «اربعین و دفاع مقدس»  عنوان کرد: ضمن درود به ارواح طیبه همه شهدا، شهدای صدر اسلام، شهدا کربلا، شهدای جنگ تحمیلی و دفاع مقدس و شهدای مدافع حرم و با گرامی داشتن یاد و خاطره شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس، که با شهادت خود شرایط جدیدی را در مقاومت منطقه  و تداوم حرکت ایستادگی رقم زدند، به بررسی موضوع «دفاع مقدس، تجلی گاه ارزش های نهضت حسینی» می پردازیم.

رئیس پژوهشگاه امام صادق (ع)، با بیان اینکه در رابطه با حماسه عظیم سیدالشهدا(ع)، همانطور که در روایات بیان شده و به تعبیر مقام معظم رهبری، عاشورا در یک  روز اتفاق نیفتاد بلکه این حادثه الهام بخش بود، فرهنگ آفرین بود و جریانی را در تاریخ اسلام رقم زد که آثارش هنوز جلوه گری می کند.

حجت الاسلام و المسلمین نگارش، افزود: امروز اگر دفاع مقدس، ایستادگی و مقابله با باطل در دنیا مطرح می شود، به برکت وجود همان فرهنگ عاشورا و ایستادگی است که سیدالشهدا(ع) شرایط آن را رقم زد و فضای و ایستادگی را به بشریت آموخت. با اندکی توجه در موضوع دفاع مقدس، وجوه تشابه بسیاری را میان نهضت امام حسین(ع) و دفاع مقدس مشاهده می کنیم.

 وی با بیان اینکه امروز در خصوص دفاع مقدس آنچه ما شاهد آن هستیم، تجلی مبازه با باطل است، یعنی حق طلبی و مبارزه با باطل در دفاع ما مشهود است، در حادثه عاشورا نیز همین اتفاق رقم خورد و امام حسین(ع) حق طلبی کرد و در مقابل باطل ایستادگی کرد برای رضا خدا و وجود مبارم امام حسین حق طلبی کرد و در مقابل با باطل ابستاد برای رضای خدا.  در جنگ 8 ساله نیز شاهد بودیم که این اتفاق فقط برای رضا خدا و حق طلبی رخ داد.

رئیس پژوهشگاه امام صادق (ع) با اشاره به سخنی از شهید مطهری، خاطرنشان کرد: تعبیر شهید مطهری درباره قیام و اینکه قیام اگر برای رضای خدا باشد، می تواند تاثیرگذار باشد، بسیار تعبیر بلندی است، اینکه می فرمایند، اگر قیام خالصا الی الله باشد،  عظمت پیدا می کند، اگر امروز عظمت نهضت امام حسین(ع) مطرح است، به جهت وجهه الهی و خلوصی است که در وجود مقدس امام حسین (ع) و صحابه باوفایشان مطرح بود، همین اتفاق، در باره رزمندگان ما هم به چشم می خورد، آن ها برای رضای خدا مبارزه می کردند.

 وی افزود: یکی دیگر از وجه تشابه حادثه کربلا و جنگ 8 ساله ما، بحث عدم ترس و هراس بود، ما در حادثه کربلا شاهدیم که قدرت معنوی عظیمی  در اصحاب حضرت سیدالشهدا(ع) وجود داشت و در نقطه مقابل این قدرت معنوی، ترس و هراس عظیمی بود که در لشگر دشمن وجود داشت. همین امر در دفاع مقدس نیز به چشم می خورد، آنجایی که رزمندگان اسلام به خاطر کسب رضای الهی چنان قدرت معنوی پیدا میکردند که  شب های عملیات را با احوالی غیر قابل توصیف می گذراندند.

حجت الاسلام نگارش با اشاره به وضعیت شب های عملیات در زمان جنگ ایران و عراق، گفت: وضعیت عرفانی و حال و وضع رزمندگان اسلام، سرشار از عشق بود و مناجات، این حالت عارفانه ای که بچه ها داشتند، برگرفته از حادثه عظیم عاشورا  است، همانطور که در روایات خواندیم، به برکت وجود امام حسین(ع) در شب عاشورا، همین حالات به چشم می خورد، زمانی که حضرت امام حسین(ع) می فرمایند، من بیعتم را برداشتم، عکس العمل صحابه ایشان دیدنی است.بنابراین وجه تشابه دیگر دفاع مقدس و نهضت حسینی در این  نکته نهفته است.

وی عنوان کرد: تعبیر حضرت امام (ره) که می فرمایند، اگر سیدالشهدا(ع) نبود، نهضت دفاع مقدس پیش نمی رفت، این ایستادگی و  تبلور مقاومت درطول تاریخ تاثیر گذار بوده و امروز به برکت همین نهضت، در عارق، سوره و فلسطین، مبارزه با باطل شکل می گیرد.  امرز ما می بینیم که شهادت طلبی و شوق به شهادت جلوه گیری می کند، این شوق پیر و جوان نمی شناسد، در حادثه عاشورا هم همین طور بود، همه گرو های سنی در مصاف با باطل شرکت می کردند.

رئیس پژوهشگاه امام صادق (ع) تصریح کرد: این فرهنگ عاشورایی و دفاع از حریم ارزش های اسلام ناب را ما اکنون هم شاهد هستیم و اگر این اتفاق تداوم و استمرار داشته باشد، شاهد آثار بیشتر سلوک عاشورایی هستیم و اثر ایستادگی ها دوچندان خواهد شد.

 نقش پدیده اربعین در هم زیستی ایرانی- عربی

سیدمجید امامی، در همایش «اربعین و دفاع مقدس» با اشاره  به نقش اربعین درهم زیستی ایرانی- عربی، گفت:  استحضار دارید که حوزه مطالعات هم زیستی هرچند از دوران جنک سرد آغاز شد، ولی به دنبال فراهم کردن شرایطی بود که دو غیر هم فرهنگ و دو جامعه و هویت بتوانند شرایط آرام و صلح آمیزی را برای زیست یک دیگر و احترام به حقوق اجتماعی فراهم کنند، به عبارتی اصل و شرایط منازعه منجر به این شده بود که این دو ملت اساسا از آرامش و امنیت اجتماعی تهی بشوند، ادبیات همزیستی اجتماعی و به عبارت دقیق تر حوزه گسترده ای از ادبیات صلح که مطالعات صلح را در آکادمی های غربی به راه انداخت، ابعاد، فنون و مهارت های احیای احترام به حقوق اجتماعی و احترام به هویت متفاوت فرهنگی هر قوم را متذکر می شد،  و اینکه برای اینکه بتواند زمینه های منازعه را به حداقل برساند و یا منازعه را سوق بدهد به عرصه های سیاسی  و این را بخواهد از هر دو طرف که مردم حقوق اجتماعی شان به هیچ دلیلی کتمان پذیر نیست.

رئیس اندیشکده اربعین، افزود: ادبیات مسالمت یا صلح در مصادیق مختلف و مناطق مختلف پیاده شد در دهه های گذشته، آکادمی های غرب خیلی برایشان جذاب است و حتی برخی مراکز وابسته به کلیسا، با هر هدفی که عمدتا بین اقدام مختلف در شرق آسیا یا درآفریقا که عمدتا که بروند مدت ها مطالعه و کار کنند و حضور در صحنه داشته باشند برای اینکه بتوانند بین دو قوم، آشتی ایجاد کنند. استحضاردارید که از سال های دور به واسطه نوع خاصی از نحوه ورود اسلام به ایران، یک دوییت و عرب ستیزی در جامعه ایران راه افتاد، متقابلا از خیلی قبل تر و با تاسف در بین جوامع مختلف عربی، از همان دوره پس از نبی اعظم و تجربه همزیستی با عجمان، نوعی عجم ستیزی در کشورهای عربی بوده، و البته تجربه شیعه و تجربه احیای حوزه های علمی شیعه به خصوص در نجف که منجر به حضور و بروز و ارتقا و تعالی بسیاری ازایرانی ها مثلا در شخصیت بزرگی که به گونه ای آغاز اینگونه ی نهاد مرجعیت بود مثل شیخ انصاری، این تجربه، این دو گانه ایرانی- عربی را به هم زد. این دوگانه که هنوز هم رشحاتی از آن وجود دارد،  که حتی  در شیعه گری هم، شیعه عراقی  را اصل شیعه و باقی را فرع می داند، به نوعی دو گانه ایرانی – عربی وجود دارد.

امامی خاطرنشان کرد: جنگ عراق و تحمیل آن علیه ایران در کنار همه ابعاد سیاسی و استراتژیک خود، یک نکته اساسی دارد که این تفارق، نزاع و خط دشمنی و عدم تفاهم را  به شدت تشدید می کند، عدم همراهی بخش های مهم شیعه و جریان های نطفه شیعی و حتی حرکت آن ها به سمت ایران، مانع می شد که ایده «عراق در مقابل ایران» به طور کامل شکل بگیرد و البته آنچه که ایران و عراق را در کنار هم نگه می داشت، یک امر فراتر بود، آن هم عشق، مودت و حب آل الله بود، چراکه تعداد زیادی از ائمه معصومین در عراق مدفون بودند و البته یک عزیز دردانه دیگری از اهب بیت(ع) یعنی امام رضا(ع) در ایران.

وی با اشاره به پایان جنگ ایران و عراق گفت: جنگ تمام شد  و حالا نه طرف عراقی و نه  جامه جهانی، چندان به فکر حل این سابقه نه چندان آشتی آمیز که دو طرف از یک دیگر کشته گرفتند، نبود،  شاید  هم چنین فرآیندی اصلا تصور نمی شد؛ ما ایرانی ها تصور می کردیم که در فراق کربلا می سوختیم و در دلمان می ترسیدیم که در دلمان آرزوی کربلا بماند، و هیچ گاه نمی دانستیم که نسبت به سرزمین عراق و مردم آن باید چه کنیم.

رئیس اندیشکده اربعین افزود: راه کربلا باز و رژیم بعث سرنگون  شد و معجره  اربعین محقق شد و  عاشقانه و عارفانه ترین نمودهای خدمت و محبت و مودت در تجربه مردم و خادمین مواکب عراقی نسبت به همه زائرین از جمله ایرانی ها ثبت شد، ایرانی هایی که هم سابقه قبل و بعد از انقلاب را در مواجهه با عرب ها، عراقی ها و همسایه غربی خودشان داشتند،  بدون احساس شک و تردید و بدون احساس ترس، پیش رفتند به سمت عراق و یکی از بزرگرتین تجربه های همزیستی، بدون اینکه پروژه علمی همزیستی اتفاق بیفتد، به زیبایی رقم خورد، و آن تبدیل دو ملت به شدت جنگ کرده، یکی به عنوان دفاع و یکی به اجبار رژیم بعث، این بار شدند میزبان و میهمان یکدیگر.

وی خاطرنشان کرد: البته زمینه های تفارق و فاصله همچنان برجست، اما آنکه در دفاع مقدس به عنوان هدف غایی فرهنگی جریان شیطان و استکبار دنبال می شد، آن رشته ها پنبه شد به واسطه اربعین. به عبارت دقیق تر اربعین ثابت کرد که دفاع مقدس، جنگ بین ملت و جامعه ایران و عراق نبوده و ما اساسا نباید از این تعبیر استفاده می کردیم، جنگ ایران و عراقی در کار نبود، در واقع جنگ بین انقلاب اسلامی ایران بود با جریان استکبار و قدرت های ولو دوگانه در دوران جنگ سرد که می دیدند با تمام وجود بیداری تمدنی در حال شکل گرفتن است که معادله قرن را چه در ساحت سوسیالیستی و چه در ساحت لیبرالیستی، بهم ریخته بود.

امامی در پایان گفت: اربعین بزرگرین تجربه همزیستی دو ملت بود و کسانی که نگران وضعیت همزیستی بعد از جنگ  ایران و عراق بودند، با اتفاقی باورنکردنی روبرو شدند،  اربعین همه ما را در نوردید و ایده یا احتمال بقای نفاق و دشمنی و عداوت را بین دو ملت ایران و عراق برهم زد.

جامعه جهانی تشنه آموزه های وحیانی عاشوراست

آیت پیمان دبیرکل مجمع جهانی شیعه شناسی در نشست «اربعین و دفاع مقدس» عنوان کرد: موضوع دفاع مقدس به عنوان تجلی گاه نهضت سیدالشهدا(ع) و ارزش های مکتب عاشورا، بحث مهمی است که پیرامون آن اگر چه بسیار گفته شده، اما جامعه جهانی امروز تشنه دریافت این ارزش ها و آموزه های وحیانی، به خصوص در مکتب حیات بخش عاشورایی است.

وی افزود: ما دفاع مقدس را از این جهت واجد تمامی ارزش های عاشورا و رزمندگان دفاع مقدس که تعلیم یافته مدرسه عاشورا و براساس تعالیم مکتب حسینی که وارت تمامی انبیاء الهی هستند، دراین صحنه نقش آفرینی کردند  و تمامی ارزش های متعالی عرفانی که مروج آن پیامبران الهی بودند و رسول خدا و اولیای الهی پاسدار و استمرار بخش  آن بودند، با تمام توان احیا کردند.

دبیرکل مجمع جهانی شیعه شناسی خاطرنشان کرد: رزمندگان ما در میانه میدان نبرد، در محضر سیدالشهدا(ع) درس پس دادند، درس ایستادگی، دفاع از حق در مقابل باطل، ایثار و از خود گذشتگی برای اعتلای آموزه های عظیم مکتب حیات بخش اسلام، درس عرفان، ایمان و عشق و حماسه، درس بی اعتنایی به دنیا و تلاش برای جذب رضایت خدا و اولیاء الهی حتی با نثار جان. ما آموزه های مکتب حضرت را در واقع بعد از قرن ها یک بار دیگر در جبهه های دفاع مقدس به وسیله پاک ترین فرزندان این امت و به وسیله نخبگان فکر و اندیشه و اخلاق و دین داری در جامعه به ظهور رساندیم.

لحظه لحظه 8 سال دفاع مقدس تجلی آموزه های عاشورا بود

 علیرضا رشیدیان، رئیس سازمان حج و زیارت در نشست «اربعین و دفاع مقدس» عنوان کرد: امسال چهلمین سالگرد هشت سال دفاع مقدس مصادف شد با اربعین امام حسین (ع)،دوستان بسیاری در هفته دفاع مقدس یاد و خاطره جبهه های جنگ را روایت می کنند و بسیاری از عزیزان اشاره می کنند به عبارت از فکه تا مکه، اما من فکر می کنم، بر عکس این جمله (از مکه تا فکه) صحیح تر بود، چراکه خداوند در دین خود، برای ماندگاری و پایایی ارزش های دین، رموزی را قرار داده که یکی از آن ها حج و دیگری زیارت است.

وی افزود: در حج همه ما می آموزیم که رخت دنیا از تن برکنیم، کفن بپوشیم، به طواف خانه توحید برویم که در هر دور طواف، خلوص و غربت خودمان را به خداوند بیشتر می کنیم. یاد گرفتیم که در پشت مقام ابراهیم به ابراهیم اکتفا و به جنگ نمرودیان برویم و خودمان را آماده کنیم که در آتش مهیای شده نموردیان بیفتیم، یادگرفتیم که برای رشد و تعالی باید به عرفات برویم و شناخت و عرفان خود را افزایش دهیم،  در مشعر آماده می شویم که در صحرای منا، نمادهای شیطان، کفر، الحاد، ظلم و بی عدالتی بتازیم و در این نبرد آماده شویم تا ابراهیم وار اسماعیل هایمان را به مسلخ عشق ببریم.

رشیدیان خاطرنشان کرد: حج رمز توحید است و ما در جنگ مان هم این نکات را آموختیم، کسی می تواند رزمنده مسلمان باشد که حبّ دنیا را از دل خارج کرده باشد و در این جنگ و جهاد آماده شده باشد، مانند ابراهیم و هاجر، از حب دنیا و علایق دنیوی بگذرد،  تلاش کند و به مبارزه برخیزد، و آتش نمرودیان را به جان بخرد و فدا کردن فرزند را در راه عشق به معبود، توحید و عدالت و آزادگی بپذیرد و  بتواند وارد این عرصه بشود، رزمنداگان ما وقتی که وارد دو کوهه می شدند، لباس رزم که اکثرا لباس آخرت آ ن ها بود می پوشیدند، مخلصانه به نبرد می شتافتند،  نبرد با کشوری که تمام دنیا به پشتیبانی از آن برخواستند.

وی افزود: جنگ ما برگرفته از نهضت امام حسین(ع) بود و آنچه به عنوان پیروزی خون بر شمشیر بارها شنیده ایم، جنگی که کشورهای مختلف از غرب و شرق جهان در کنار صدام بودند،  در کنار دان بودند کشورهای حوزه خلیج فارس، کشورهای عربی و آفریقایی،  منابع مالی و  حتی نیروی انسانی را در اختیار عراق قرار می دادند و از طرفی تحریم های شدید که آدمی را با یاد صحرای کربلا می انداخت، از طرفی بسته بودن آب به روی حضرت و خانواده و از طریق دیگر، خیل عظیم دشمنان که از هر سو به سمت اردوگاه حضرت اباعبدالله الحسین(ع) روان بودند.

میزبانی بی تکلف عراقی ها از زوار اربعین یادآور 8 سال دفاع مقدس

رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه رزمندگان ما از این مکتب درس گرفتند، ما در کربلای ایران، شلمچه، قاضی دراز، و... و در اغلب جنگ های این هشت سال دفاع مقدس، در هر صحنه درس آموزی از مکتب کرببلا را می دیدیم، چه در دریا، جه در کوه و چه در خشکی، آثار این بزرگواری و فداکاری را مشاهده می کردیم.

وی افزود: در فرهنگ رزمندگان دفاع مقدس، الگوگیی از درس های کربلا را بسیار می بینیم، برگرفته از درس های کربلا برگرته از درسه ای کربلا را بسیار می بینیم، امروز هم معتقدیم در پیاده روی اربعین یکرنگی و سادگی که در پذیرایی های موکب ها و میزبانی از زوار وجود دارد، همان حسی است که در ایستگاه های صلواتی زمان جنگ نیز وجود داشت، در سادگی سفره ها  و خلوص در پذیرایی ها، خلوص و عشق رزمندگان را می بینیم، همه این ها برگرفته ای مکتب عاشورا و امام حسین (ع) است، برگرفته از توحید، یکتا پرستی، تمسک و توسل به سنت پیامبر(ص) و اهل بیت (ع). ما با تمسک و توسل به آموزه های عاشورا توانستیم از آب و خاک و وطن و دین خود دفاع کنیم، توانسنیم از دآمرنا های یک ملات ازاضیکور به خوی دفاع کنیم.

دفاع مقدس همانند حادثه عاشورا، عبودیت را احیا کرد

 سرکار خانم اصلانی،  رئیس سابق بسیج جامعه زنان کشور در ادامه نشست «اربعین و دفاع مقدس» با ذکر مقدمه ای کوتاه گفت: ما سالار شهیدان را اباعبدالله می خوانیم، چراکه حضرت با قیام خونین خودشان یک بار دیگر عبودیت را برای انسان به ارمغان آوردند و دستگاه عبودیت که میرفت  در دوران یزید ملعون، از انسان سلب شود، امام مانع این جریان خباثت آور شدند و باعث شدند، بندگان در عبودیت باقی بمانند. ما از این بابت مدیون حضرت هستیم.

وی افزود: در گذر تاریخ، نهضت امام خمینی(ره)، یک بار دیگر این عبودیت  را احیا کرد، در قرنی که می رفت لیبرال دموکراسی جایگزین انسان و جایگزین خداوند برای انسان باشد، می بینیم که با ظهور انقلاب اسلامی، این عبودیت رقم خورد.

اصلانی افزود: شهدای گرانقدر دفاع مقدس با تداوم راه عاشورا نشان دادند که هیچ سرزمینی نمی تواند بدون ایثار خون باقی بماند،  در این مسیر الهی، شهدای گرانقدر ما و سرآمد آنان، حاج قاسم نشان دادند که راه شهدا ادامه دارد و یک بار دیگر انسان توانست، خداوند را بشناسد. انقلاب این مسیر را باز کرد و طومار انسان طوری در هم پیچیده شد و نشان داد، که می توان بندگی کرد و آرامش و آسایش الهی را به دست آورد.

رئیس سابق بسیج جامعه زنان کشور خاطرنشان کرد: ما در این مسیر یک بار دیگر شاهد این موضوع هستیم که اربعین حسینی گره خورده به خون شهدای مدافع حرم است که توانستند راه را به سوی این تعالی و  کرامت بازکنند. این مسیر کرامت الهی، مسیر تمدن سازی و ایجاد یک تمدن نوین بر پایه وحی و آموزه های الهی است که همچنان قهرمانان این مسیر یعنی شهدا می توانند نور افشانی کنند.

وی با اشاره به نقش زنان دراین بین گفت: کسانی می توانند برای ظهور زمینه سازی کنند که خودساخته و با تزکیه نفس در این مسیر قدم بگذارند و این مادران هستند که می توانند چنین افرادی را تربیت کنند، مادران شهدا و همسران صبور آن ها، با مردان پایمردی که تربیت کردند، توانستند روح الهی را به جامعه ما بدمند و راه اربعین حسینی را باز کنند، بنابراین بانوان ما، با کادر سازی و تربیت نیروی انسانی در زمینه سازی برای ظهور، موثرند.

اصلانی در پایان گفت: امیدوارم همه ما بتوانیم در تحقق این مسیر  قدم برداریم  و راست قامتان تاریخ باشیم.