به گزارش خبرگزاری شبستان-همدان: آیین‌های سوگواری در ایران تنها در ماه محرم خلاصه نمی‌شود؛ در ماه صفر هم، سوگواری‌های ماه محرم از سوی مردم ادامه دارد. ماهی که هم‌زمان با ورود خانواده امام حسین(ع) و بازماندگان واقعه کربلا به شام و اربعین است و مناسبت‌های مهمی هم مانند وفات پیامبر (ص) و شهادت امام حسن مجتبی (ع) و امام رضا (ع) در آن رخ داده است.
روزهای پایانی ماه صفر در تقویم اسلامی روزهای بسیار غمبار و یادآور رحلت و شهادت بهترین انسان‌ها و مخلوقات الهی است. رحلت جانسوز رسول مکرم اسلام (ص) و شهادت جانگداز نوه بزرگوارش امام حسن مجتبی(ع) و امام علی بن موسی الرضا(ع) است. در این ایام تمام دنیای اسلام غرق در ماتم و عزاست و در سوگ رسول خدا(ص) و فرزندانش مجلس عزا به پا کرده‌اند.
در برخی از منابع آمده است که ماه صفر، معروف به نحس است است؛ به ویژه چهار روز آخر ماه که رحلت رسول الله صلی الله علیه و آله در آن واقع شده است. در چرایی منحوس بودن ماه صفر، دلایلی از جمله رحلت پیامبر اکرم (ص)، شهادت امام حسن (ع) و امام رضا (ع) در این ماه را ذکر می‌کنند. همچنین ابتدای ماه صفر با ورود کاروان اسرای کربلا به شهر شام مصادف است و نیز آغاز جنگ صفین در نخستین روز صفر بوده است.
در برخی از روایات اسلامی آمده است که مسلمانان از انجام کارهای مهم در ماه صفر، پرهیز کنند و برای دفع آفات و بلایای این ماه بسیار صدقه دهند. به همین دلیل مسلمانان از این ماه به عنوان ماهی نحس و بد یُمن یاد می‌کنند، چرا که در این ماه وحی قطع می‌شود. حضرت علی علیه السلام در این مورد فرموده است: با رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله چیزی قطع شد که با فوت هیچ احدی قطع نشد.
آخرین پیغمبر الهی، اشرف مخلوقات عالمین حضرت محمد بن عبدالله(ص) پس از ۲۳ سال دعوت و مجاهدت و ابلاغ پیام الهی و پس از فراز و نشیب‌های فراوان در راه انجام رسالت بزرگ خویش، سرانجام در سال یازدهم هجری در روز بیست و هشتم ماه صفر بنا به روایت بیشتر علمای شیعه و دوازدهم ربیع‌الاول بنا به قول اکثر علمای اهل سنّت، در سن ۶۳ سالگی پس از ۱۴ روز بیماری و کسالت، رحلت فرمودند.
مراسم عزاداری بسیاری از اشکال نمایشی را در ایران ایجاد کرده که ریشه در فرهنگ مردم دارد. یکی از عناصر فرهنگی و نمونه‌ای از جلوه‌های سوگواری مردم در ایام اربعین و دهه آخر ماه صفر، اجرای مراسم تعزیه و شبیه‌خوانی است که طی سال های متمادی جایگاه خود را در فرهنگ ایرانیان حفظ کرده است که در این تعزیه‌خوانی‌ها، علاوه بر تعزیه صحرای کربلا، تعزیه وفات پیامبر اسلام،(ص) تعزیه شهادت امام حسن مجتبی(ع) و تعزیه شهادت امام رضا(ع) هم اجرا می‌شود.
گفتنی است: این همه به معنای نفی است حسن صدقه دادن و انکار پاداش داشتن احسان و انفاق در این ماه نیست زیرا صدقه و احسان و نیکی کردن در همه ماه ها نیکوست و در پیشگیری از حوادث ناگوار و شوم تاثیری در خور دارد همچنین برخی ادعیه و اذکار کلی و یا خاص وجود دارد که در موقعیت‌های مشکل و بحرانی و هرگاه که انسان احساس خطر می کند به کمک او می آید و یاری‌گر او در رویارویی با دشواری‌ها و تنگناهای زندگی می‌شود و می‌تواند تکیه گاه روحی انسان در مقابل بانه اوست و شومی ایام باشد امید آنکه باورهای خود را از پیرایه ها به دور داریم و در عمل به فرمان ها و خواسته های روشن قرآن و معصومان از یکدیگر سبقت بگیریم.»
گزارش: سمیرا قادری
نظر شما