ضرورت تشکیل شورای فرهنگی زیرنظر نماینده ولی فقیه/ مسجدی که فقط هنگام نماز باز شود در تراز اسلامی نیست

خبرگزاری شبستان _ اهواز: یکی از مهمترین نقاطی که هر دولتی باید توجه ویژه ای به آن داشته باشد، موضوعات فرهنگی است که متاسفانه این مساله همواره در کشور ما مورد کم لطفی قرار گرفته است.

در کشور ما برای موضوعات فرهنگی متولی واحدی وجود ندارد و بسیاری از دستگاه ها خود را داعیه دار و طلایه دار فعالیت های فرهنگی در کشور می دانند که همین مهم سبب شده فعالیت های فرهنگی تاثیرات کمتری در جامعه داشته یا به کلی نتیجه معکوسی دهد.

بی شک فرهنگ ایرانی اسلامی به خودی خود نیازمند هیچگونه تبلیغی نیست و خود مبلغ خود است، اما روز به روز با توسعه شبکه های اجتماعی در جهان تبلیغات سوء علیه فرهنگ های سالم بیشتر شده که همین مهم نیازمند توجه بیشتر متولیان فرهنگ در جامعه می شود. به همین دلیل به خبرگزاری شبستان به گفت وگو با حجت الاسلام فائز فائزی استاد حوزه ودانشگاه و کارشناس فعالیت های فرهنگی پرداخji که مشروح این گفت وگو را در ذیل خواهید خواند.

شبستان: نبود ارزیابی واحد از مجموعه های فرهنگی مشکلات بسیاری را در پی داشته است، به نظر شما علت نبود ارزیابی از مجموعه فرهنگی چیست؟

حجت الاسلام فائزی: اگر در سطح اجتماعی استان خوزستان نگاهی بیندازیم مشاهده می شود که جامعه فرهنگی ما توان بسیار بالایی با ظرفیت های بالقوه فراوانی دارد، به ویژه این توانایی زمانی بیشتر مشخص می شود که فعالیت های فرهنگی جنبه گسترده تر به خود می گیرند.

یکی از نکته های بسیار نامناسبی که به وفور در جامعه فرهنگی به چشم می خورد جزیره ای عمل کردن مجموعه های فرهنگی است و فعالیت های فرهنگی در استان خوزستان به صورت بلندمدت برنامه ریزی و طرح ریزی نشده اند، هرچند که مجموعه های فرهنگی درون سازمان خود این هداف را تعریف کرده اند اما جوابگوی فعالیت های بلند مدت استانی یا بعضا کشوری نیستند.

یکی دیگر از نکاتی که باید مجموعه های فرهنگی به آن توجه داشته باشند رصد کردن مشکلات فرهنگی جامعه است، این انتقاد به مجموعه فرهنگی وجود دارد که رصد مناسبی از رخدادهای فرهنگی جامعه ندارند، ما حتی در شورای فرهنگی نشست ها و جلسات به صورت مناسبتی پیش می رود و بعضا مشاهده می شود برخی مصوبات در حد همان مصوبه باقی می مانند.

شبستان: ادارات و سازمان های دولتی متولی فرهنگ گزارش عملکرد خود را چگونه ارائه می دهند؟

حجت‌ الاسلام فائزی: متاسفانه ناهنجاری های فرهنگی و اجتماعی در استان خوزستان شناسایی نمی شوند، اگر هم شناسایی شوند بعضا ویژه خود دستگاه و نهادها است، اما اینکه بخواهند گزارش های خود را به نهاد بالادستی ارائه دهند اینگونه نیست و مهمترین دلیل آن نبود مدیریت یکپارچه فرهنگی در استان است.

عملا سازمان ها و دستگاه ها برنامه های یکساله و یا چند ساله فرهنگی دارند، اما این برنامه ها بومی سازی نمی شوند، همانگونه که در شهرستان ها مدیریت فرهنگی برعهده امام جمعه است ضرورت دارد در استان نیز یک مدیریت کلان فرهنگی تشکیل شود و مجموعه های فرهنگی و اجتماعی گزارش عملکرد خود را به این مدیریت ارائه دهد.

ضرورت دارد برنامه های فرهنگی ادارات نسبت به استان و شهر بومی سازی شوند، نقش مدیریت واحد فرهنگی این است که این برنامه ریزی های ادارات را یکپارچه کرده و بر اساس هدف گذاری استانی ارائه دهد، در این مدیریت واحد فرهنگی کمیته هایی متشکل از اساتید حوزه و دانشگاهف روانشاسان و... نقش تاثیرگذاری دارند.

شبستان: خانواده و فرهنگ چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟

حجت الاسلام فائزی: موضوع خانواده اهمیت بسیار بالایی دارد، این اهمیت زمانی مشخص می شود که شبکه های ماهواره ای و حتی برخی فیلم ها و سریال های داخلی در حال هجوم به فضای صمیمی خانواده هستند، بر اساس برخی آمارها استان خوزستان در کشور رتبه دوم طلاق را دارد باید این موضوع بررسی شود که چه مشکلی وجود دارد که میزان طلاق در این استان تا این اندازه بالا رفته است.

بیکاری، اعتیاد و بسیاری از ناهنجاری های دیگر در استان به وفور دیده می شود، متاسفانه منشاء این اتفاقات ناخوشایند دوری از سبک زندگی اسلامی است باید به صورت کلی عنوان کنیم که ما آشنایی چندانی با سبک زندگی اسلامی نداریم و اخلاقیات وارده از فرهنگ های غیرایرانی و اسلامی بیش از هرچیز در حال فراوانی در جامعه هستند.

افراد جامعه دارای مشکل نیستند این تاثیرات فضای مجازی و ماهواره ها است که فضای فرهنگی جامعه را به سمت غیراصولی سوق داده است، متاسفانه وقتی به صورت کلی نگاه کنیم متوجه می شویم که چارچوب خانواده در حال آسیب دیدن است زیرا در مدارس ما به صورت درست جایگاه خانواده را تبین نکرده ایم.

مساجد ما نیز در تبین جایگاه خانواده نقش دارند، متاسفانه اگر بخواهیم به مسجد وارد شویم با محیطی بسته مواجه می شویم که این کاملا نادرست است، آیا مساجد تراز اسلامی اینگونه تعریف شده اند که فقط قشر خاصی به آنجا مراجعه کند، مسجد باید اسباب آرامش و آسایش تمام افراد محله باشد.

چقدر زیبا بود اگر در مساجد ما شورای حل اختلاف تشکیل می شد، یا درون مسجد مجموعه ای متشکل از مشاور خانواده، روانشناس مددجوی اجتماعی و ... باشد، اینگونه به مسجد تراز اسلامی نزدیک تر می شویم.

شبستان: آیا تعدد مساجد تاثیری در تشکیل مساجد تراز اسلامی دارد؟

حجت الاسلام فائزی: اگر بخواهیم به مسجد تراز اسلامی نگاه کنیم باید در هر خیابان یک مسجد وجود داشته باشد، هرچه مسجد کوچکتر و جمع و جورتر باشد اهالی محل صفا و صمیمیت بیشتری باهم خواهند داشت، متاسفانه در شهرک سازی های جدید یا اصلا محلی برای مسجد تعریف نشده یا تنها یک مسجد تعریف شده، آیا مسجد به مساحت حداکثر 700 متر کفاف جمعیت محله ای با بیش از ۲ هزار نفر را می دهد، قطعا جواب خیر است.

فاصله زیاد منزل با یک مسجد باعث می شود که مردم کمتر به مسجد بروند، مرد خانه ای که از صبح تا غروب سخت مشغول کارکردن است آیا در در غروب توان هزارمتر پیاده روی برای رفتن به مسجد را دارد، بنابراین ضرورت دارد که تعداد مساجد در محلات مختلف افزایش یافته تا بخش بیشتری از مردم از ظرفیت های مسجد استفاده کنند.

نکته دیگری که باید به آن اشاره شود این است که مسجدی که فقط در هنگام نماز باز و بسته شود در تراز اسلامی نیست، ما اگر بتوانیم درآمد پایداری برای خادمین مساجد تعریف کنیم قطعا مدت زمان بیشتری صحن مسجد باز خواهد ماند و بدین شکل می توان خدمات ارزنده ای چون مشاوره، مرکز سلامت و ... را در مسجد ارائه داد.

متاسفانه شاهد هستیم که هر نهاد فرهنگی در حال مجوز دادن است، پیشنهاد بر این است که مجوز دادن به مجموعه های اینچنینی باید از طریق یک کانال تعریف شود تا هم نظارت نسبت به عملکرد افزایش یابد و هم مدیریت صحیحی در زمینه فعالیت های فرهنگی و اجتماعی صورت گیرد.

شبستان: چرا مجموعه های فرهنگی به صورت جزیره ای فعالیت می کنند؟

حجت الاسلام فائزی: همه ادارات به صورت مجزا عملکرد خود را ارزیابی می کنند، اما در همین روزمرگی ها دچار یک روزمرگی شده ایم، به طور مثال کلاس یا دوره ای را برگزار می کنیم، اما بازخورد آن در سطح جامعه را بررسی نمی کنیم، به دلیل اینکه بازخورد یک برنامه در ارزیابی دوره یا کلاس تعریف نشده است.

از دیگر نکاتی که باید به آن اشاره شود، ارائه گزارشات غیرواقعی  است، وقتی گزارشات غیرواقعی باشد تبدیل به کلاه بردرای فرهنگی می شود، بنابراین از اولین تبعات آن در جامعه افزایش ناهنجاری ها خواهد بود، اکنون همه دستگاه ها کار فرهنگی را در برنامه های خود دارند، اما هدایت همه این فعالیت های برعهده کیست، این موضوع سبب جزیره ای عمل کردن مجموعه های فرهنگی می شود.

نبود یک مرکز تصمیم ساز در راس استان برای فعالیت های فرهنگی مشکلات مختلفی را به وجود آورده است، پیشنهاد ما این است که مجموعه ها فرهنگی را در یک مدیریت واحد با نظارت نماینده ولی فقیه دور هم جمع کنیم، قطعا با این روش می توان بخش عمده ای از موازی کاری و جزیره ای عمل کردن را کاهش داد.

نبود همدلی و اتحاد در مجموعه های فرهنگی یک ضعف بزرگ است، هنگامی که موسسه یا مجموعه فرهنگی فرد محور باشد نتایج درستی پیش نخواهد آمد، بنابراین نگاه کلان استانی و کشوری بررسی شده و از فرد محوری دوری شود.