از توجه بیش از حد به رسانه‌ها تا کاهش سطح رفاه اجتماعی کارکنان

به گزارش خبرنگار ادبیات خبرگزاری شبستان، کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران که در اساسنامه سازمانی، کتابخانه ملی نامیده می‌شود، موسسه‌ای آموزشی، علمی، تحقیقاتی و خدماتی است که زیر نظر مستقیم ریاست جمهوری و طبق مقررات اساسنامه سازمانی اداره خواهد شد. کتابخانه ملی موسسه‌ای دولتی است و بودجه آن در بودجه کل کشور و در ردیف مستقل ذیل ردیف ریاست جمهوری منظور می‌شود. رئیس کتابخانه ملی با پیشنهاد رئیس هیات امنا که ریاست جمهوری است و همچنین تایید هیات امناء برای مدت چهار سال منصوب می‌شود.

از جمله مهمترین وظایف و اختیارات رئیس کتابخانه ملی می توان به اداره امور کتابخانه با توجه به مصوبات هیأت امناء، مراقبت بر حسن اجرای اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و مصوبات هیأت امناء، پیشنهاد آیین‌نامه‌های مالی و معاملاتی و اداری، استخدامی و تشکیلاتی کتابخانه به هیأت امناء، ارائة گزارش فعالیت‌های سالانة کتابخانه و همچنین گزارش میزان نحوة پیشرفت کار به هیأت امناء، امضاء کلیه قراردادها و اسناد مالی و افتتاح حساب در بانک‌ها و معرفی امضاهای مجاز و اجازه پرداخت در حدود مقررات مربوطه و بودجه مصوب، پیشنهاد بودجه سالانه کتابخانه ملی به هیأت امناء، نمایندگی کتابخانه ملی در کلیه مراجع اداری و قضایی با حق انتخاب وکیل به منظور استیفای حقوق کتابخانه، پیشنهاد آیین‌نامه‌های داخلی کتابخانه ملی به هیأت امناء جهت اتخاذ تصمیم و نصب و عزل کلیه کارکنان کتابخانه ملی براساس تشکیل مصوب، اشاره کرد.

در کنار این موارد، رئیس کتابخانه ملی باید به بحث فرهنگی اشراف داشته باشد و بتواند با سازمان های دولتی ارتباط خوبی بگیرد تا اسناد متعلق به آرشیو ملی را که نزد این سازمان هاست وارد آرشیو کند. یکی از ماموریت های اصلی کتابخانه ملی ایران، سازماندهی و نیز ارتباطی است که این کتابخانه باید به عنوان کتابخانه مادر با سایر کتابخانه ها داشته باشد و بر فعالیت‌های آنها نظارت غیرمستقیم داشته باشد، اما متاسفانه در چند سال اخیر، این ماموریت ها به دلیل صرف انرژی کتابخانه ملی برای اموری نه چندان با اهمیت، مورد بی توجهی قرار گرفته اند.

اگر امروز سازمان‌ها و نهادهای دیگر فرهنگی به قانون واسپاری اسناد بی توجهی می‌کنند، به این دلیل است که کتابخانه ملی ماموریت های خود را به خوبی انجام نداده است که باید در این خصوص راهکارهایی اندیشید و تدابیری را اتخاذ کرد.

عملکرد «اسحاق صلاحی» طی دو سال گذشته در سمت مدیریت کتابخانه ملی ایران نشان می دهد که در حوزه های مختلف کاری این سازمان عریض و طویل، فعالیت ها بیشتر در زمینه اجرایی انجام شده‌اند و بیشتر به ارقام کمّی توجه شده است.

در حوزه کتابخانه ملی؛ می توان به انتقال بیش از 800 هزار جلد کتاب از منابع دپو شده به مخازن امانی و قابل دسترس و برگزاری نمایشگاه قرآن با مشارکت کتابخانه ملی تونس اشاره کرد.

در حوزه اسناد ملی؛ شاهد تدوین شیوه نامه‌های متعدد (تاریخ شفاهی، استاندارها و فرآورده های ضروری برای تولید اسناد، تنظیم و توصیف اسناد، حفظ و نگهداری اسناد و ...) و برگزارش نمایشگاه های مختلف هستیم.

در حوزه پژوهش و فناوری اطلاعات؛ اسکن بیش از 33391 نسخه خطی در 11 میلیون و 800 هزار صفحه، اسکن 30 هزار کتاب کودک و نوجوان و چاپ فهرست 330 هزار نسخه خطی ایران در 25 جلد (که تا پایان سال به 40 جلد می‌رسد) خودنمایی می کنند.
در حوزه پشتیبانی و حوزه ریاست؛ افزایش دو برابری درآمد سازمان، ارتقای 171 نفر نیروی انسانی و صرفه جویی 30 میلیارد ریالی در هزینه های جاری، از فعالیت های بارز و شاخص این دوره است.

بر این اساس، نگاهی به بندهای موجود در عملکرد این سازمان در حوزه فعالیت های توسعه ای نشان می دهد که در طول چهار سال گذشته همگی از رشد قابل توجهی برخوردار شدند! که قابل اغماض و چشم پوشی هم نیست و بسیار مفید فایده بوده است.

یکی از معدود معضلات مدیریت در ایران این است که وقتی شخصی به عنوان مدیر در یک سازمان مشغول می شود، نیروهایی که قبلا در پست های سازمانی مشغول بوده اند را یا حذف و یا آنها را جابجا می‌کند. در مواردی نیز دیده شده که افراد غیرمتخصص جایگزین متخصصان یک فن می شوند که به اصطلاح به آن وارد کردن نیرو به صورت اتوبوسی می گویند. از دیگر این مشکلات می توان به پایین آمدن رفاه برای کارکنان و تعریف پروژه های غیر اولویت دار اشاره کرد که گفتگو با تعدادی از کارکنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نیز این موارد را برای زمان مدیریت اسحاق صلاحی، قائل بودند.

ایجاد هیاهوی خبری و بیش از حد توجه کردن به مباحث رسانه ای و روابط عمومی از دیگر انتقادات وارده بر مدیریت دوساله صلاحی در کتابخانه ملی است که البته به مذاق خبرنگاران بسیار خوش آیند بود.

به گزارش شبستان، از همه موارد فوق که بگذریم در زمان مدیریت اسحاق صلاحی، کارهای خوبی نیز در کتابخانه ملی صورت گرفته است؛ مثلا مجموعه چند صد هزار کتابی که بعد از ادغام کتابخانه و آرشیو ملی همواره به صورت دپو و بدون سر و سامان در کتابخانه ملی وجود داشت تحت مدیریت وی قابلیت جستجو و بازیابی پیدا کرد که این کار خوبی است. همچنین تسریعی که در موضوع انتشارات این سازمان انجام گرفته و طرح اسکن کردن منابع و ایجاد قابلیت دسترسی منابع از طریق شبکه نیز اتفاق خوبی بوده است. اگر بتوانیم دسترسی غیرحضوری به منابع کتابخانه ملی را فراهم کنیم این حرکت رو به جلو است. در دنیایی که شبکه ها دارند خدمات گسترده تری ارائه می کنند کتابخانه ملی نمی تواند از این موضوع غافل باشد.
 

یادداشت: آزاده فضلی

پایان پیام/