به گزارش خبرنگار شبستان، دکتر رضا رسولی شربیانی، استادیار گروه فلسفه دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین، در همایش ابن سینا و فیلسوفان اسلامی که به همت بنیاد حکمت اسلامی صدرا برگزار شد، با ارائه مقاله ای تحت عنوان «رهیافت صوری در منطق سینوی» به ایراد سخن پرداخت و آرای ارسطو و ابن سینا را در باب منطق مورد بررسی قرار داد.
وی در ابتدای سخنانش با بیان اینکه در این موضوع مطرح شده، مبنای این کار بر اساس تفاوت منطق سینوی و ارسطویی می باشد، اظهار داشت: اگر به آثار ابن‌سینا توجه کنیم شکل منطق ابن‌سینا دو بخشی است و این را پیش‌فرض می گیریم.
رسولی در همین باره ادامه داد: در دیدگاه ابن‌سینا منطق بر مبنای فلسفی انجام می‌شود و این آن چیزی است که در ملاصدرا نیست. او اول فلسفه خود را ارائه می‌دهد ولی منطق را لازم ندارد. ابن‌سینا تحت تأثیر رواقیون بوده است.
وی بر این باور بود که ارسطو جهانی را ترسیم که به عقل توانایی داشت اما رواقی به صورت شرطی از سخن می‌گوید. وی در این باره افزود: آنچه در نگاه اول با تجربه یافت می‌کنیم ارتباط اشیا با هم است و ارسطو به دنبال تلاش برای کشف حقیقت شیء است و رواقی به دنبال رابطه اشیاء است.
رسولی با بیان اینکه ابن‌سینا روش رواقی‌ها را رفته است، گفت: اگر انسان گناه کند مجازات می شود. همه صحبت ها با شرط و شروط است و او از منطق جزم‌گرایی تبعیت می‌کند.
وی با این ادعا که ابن‌سینا مشی ارسطویی را رها نکرده، ادامه داد: ابن‌سینا از بحث‌های تعریفی عدول می‌کند و در فلسفه او بحث مقولات دیده نمی شود. عدول از مقوله، گذار از منطق ارسطویی است. آنکه می‌گوید حد تام دست یافتنی نیست توجه به این بحث است .
رسولی با اشاره به اینکه به رغم تاثیر مبانی فلسفه مشاء در منطق و تعلق ارسطو و ابن سینا به این مکتب، آن ها دو گرایش متمایز در منطق دارند، اظهار داشت: ابن سینا در منطق شفا تابع سلف خود است، ولی در منطق اشارات و تنبیهات خود را از این قید رها کرده است.
وی در ادامه گفت: این امر به گونه ای است که منطق اشارات تفاوت عمده ای با کتب منطقی پیش از خود پیدا می کند. ساختار دو بخشی منطق اشارات، حذف مقولات و توجه به کلیات خمس تعریف متمایز وی از قضیه با انتقال ویژگی صدق و کذب به قائل قضیه، ارائه تعریفی متمایز از حد در منطق المشرقیین، عدم بیان نظر صریح در مورد اسامی غیر محصل و ...همه نشان می دهد که ابن سینا به ضعف منطق ارسطو در بررسی اشکال تفکر پی برده و راه حل این معضل را، حذف متافیزیک از منطق و توجه بیشتر به صورت قضیه دانسته است.
پایان پیام /
نظر شما