همیشه وقتی برای پیاده روی در یک مسیر، پیاده روهای شهر را در پیش می گیریم، چاله چوله های مسیر، عریض بودن جوی آب و ... برایمان دشواری ایجاد می کند و ناچار می شویم که چندین بار بخشی از مسیر را وارد خیابان شویم و مجددا به پیاده راه باز گردیم. تا قبل از اینکه با صحنه چند روز پیش در یکی از مسیرهای پرتردد شهر شیراز، مواجه شوم، تصور می کردم که تردد در برخی از پیاده روهای شهر برای من دشوار است اما حالا به مشکلات و معضلات بیشتری فکر می کنم که برای همشهریانم از نوع و شکل دیگری در طول روز پیش می آید:
ساعت 10 صبح در بلوار استقلال مشغول طی یک مسیر در پیاده رو هستم که به یک پل هوایی عابر پیاده می رسم. 2 فرد معلول با ویلچر، کنار این پل توقف کرده اند. یکی از آنها ولچر برقی دارد و دیگری روی یک ویلچر معمولی و ساده نشسته است. یکی از آنها زن و دیگری مرد است و انگار منتظر کسی یا چیزی هستند. ناخوداگاه جلو می روم و می پرسم که آیا می خواهد از پل عبور کند که جواب مثبت می دهد. پل هوایی به صورت رمپ و سطح شیب دار است اما شیب تندی دارد که کاملا مشخص است با یک ویلچر دستی برای یک خانم جوان معلول، توان و امکان طی کردن آن وجود ندارد. به او کمک می‌کنم تا این پل را که چند شیب واقعا زیاد را دارد و برای من نیز بالا رفتن از آن دشوار است را طی کند.
خود را «معصومه» معرفی می کند و می‌گوید: نیم ساعت است که پایین پل منتظر هستم تا یکی از رهگذران به من کمک کنند و حتی از سه مرد جوان که توان بدنی داشتند نیز درخواست کمک کردم که عجله داشتن و یا قصد نداشتن برای رفتن به آن سوی خیابان را بهانه کردند. پشت سر ما نیز مرد جوانی که روی ویلچر برقی نشسته، از سطح شیب دار به راحتی بالا می‌آید و گویا همسر همین خانم جوان است. معصومه، در میان حرفهایش با بغض کوچکی می گوید که مردم بی تفاوت شده اند و با دیدن چنین صحنه هایی کمتر برای کمک کردن، پیشقدم می شوند. چندین بار تشکر می کند و من هم می گویم که قصد عبور از خیابان را داشتم و خوشحال شده ام که به موقع او را دیده ام و توانسته ام کمک کنم. پایین آمدن از سطح شیب دار این پل هوایی با ویلچر نیز بر خلاف تصورم چندان آسان نیست چرا که شیب تندی دارد باید ویلچر را مهار کرد که یکدفعه سرعت بالای آن باعث ایجاد حادثه برای معصومه نشود. پل عابر پیاده تمام شده است اما مسیر دیگری در پیاده رو را به زن جوان کمک می کنم که پر از ناهمواری است و حتی یک قسمت از آن هم به دلیل برآمدگی بیش از حد، اصلا قابل عبور نیست و ناچار به هدایت ویلچر به حاشیه خیابان می‌شوم. تشکر می کند و می گوید که به مقصد رسیده است و می رود. من حالا نگاهم به مشکلات یک معلول واقعا تغییر کرده است. تردد در خیابان، کمترین حق یک شهروند است اما با دیدن همین یک نمونه مشخص است که خیلی کارهای ساده روزانه برای ما برای یک معلول در شهرمان، یک معضل بزرگ است. آن وقت می‌گوییم باید معلولان گوشه انزوا نگیرند و به جامعه بیایند. با این وضعیت و مشکلات دیگری که شاید من و امثال من اصلا آنها را نمی دانند، چطور یک معلول بتواند مثل یک شهروند عادی زندگی کند؟
شهر مناسب
در سال‌های اخیر با تشکیل کمیته هماهنگی و پیگیری مناسب‌سازی شهرستان شیراز، سعی شده است تا بستر لازم برای تردد و حضور معلولان در جامعه فراهم شود. هدف این کمیته تامین ساختار مناسب شهری برای معلولان از اماکن عمومی گرفته تا معابر و وسایل نقلیه عمومی است.
«حمید آذرمی» با تاکید بر لزوم مناب سازی شهری به خبرنگار ما می گوید: مناسب بون شهر برای تردد معلولان و سالمندان یک امر ضروری است.
مدیر اداره بهزیستی شهرستان شیراز ادامه می‌دهد: قوانین موجود درباره حمایت از معلولان باید پیاده سازی شود و همه نهادهای عمومی و دولتی به وظایف‌شان در این خصوص عمل کنند.
وی اضافه می‌کند: در حال حاضر برای شهردار هر منطقه از شیراز یک مشاور معلول تعیین شده است تا پروژه های شهری را رصد کند و متناسب با توان استفاده معلولان برای مرحله اجرایی، اعلام کند.
به گفته مدیر بهزیستی شهرستان شیراز، تا کنون 25 درصد ساختمان‌ها و اماکن تحت اختیار دستگاه‌های دولتی شهرستان شیراز برای استفاده معلولین مناسب سازی شده است و راه بسیاری برای مناسب کرن سایر اماکن ر پیش داریم که با حمایت و مشارکت تمام سازمان ها امکان پذیر خواهد شد.
فرهنگ مناسب
اگر تمام سازه‌های شهری هم برای استفاده و حضور معلولان در جامعه مناسب باشد اما فرهنگ مناسب برای برخورد با معلول در جامعه ایجاد نشود باز هم، کم می آوریم. معلول به ترحم ما نیاز ندارد بلکه شهروندی مثل سایر افراد است که اگر در شرایط خاص و دشواری قرار بگیرد باید کمک کردن به او را وظیفه اجتماعی خود بدانیم. مثل همان کودک یا سالمندی که برای عبور از عرض خیابان به یاریش می رویم و یا کمکی که به همسایه می کنیم تا سبد خریدش را تا جلوی خانه بیاورد.
اگر آن روز، معصومه از چند نفر برای عبور از پل هوایی کمک خواسته و درخواستش نادیده گرفته شده یعنی جامعه در مقابل معلول احساس مسئولیت نمی‌کند، یعنی شهروندان به برخورداری از مسئولیت اجتماعی بی توجه هستند و باید از نظر فرهنگی آنقدر تلاش و کار کنیم تا با این موارد در شهرمان مواجه نشویم ...
گزارش: مریم شمالیان
نظر شما