به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، دوباره 13 رجب از راه رسید و دل های مان حال و هوای ایوان نجف و حرم زیبای امیرمؤمنان(ع) پیدا کرده است، آقایی که دوست و دشمن به فضل و جایگاه وعظمت او معترف اند.
حقیقتا هنگامی که انسان به دنبال فهم و بیان و درک جایگاه مولای متقیان می افتد باید این دو مصرع را زمزمه کند که:
کتـاب فضل تو را آب بـحر کافی نیست
که تر کنم سر انگشت و صفحه بشمارم
مگر می شود در قالب کلمات و جملاتی کوتاه، کسی را وصف کرد که ذات مقدس باری تعالی در وجود او متبلور بوده و لحظه ای دل از عشق ربوبی جدا نکرد؟ آقایی که اگر پای در این دنیای وانفسا نگذاشته بود هرگز نظیر و کفو و همسری برای بهترین سیده نساء عالمین پیدا نمی شد.
باید خدا را هزاران هزار بار شاکر باشیم که عشق مولای علی را در دل ما قرار داد و از او می خواهیم تا این عشق و محبت را به ولایت و پیروی واقعی ما از ایشان تبدیل کند.
به همین مناسبت خبرنگار خبرگزاری شبستان در قم گفت‌وگویی تفصیلی با حجت الاسلام والمسلمین استاد «علی اصغر قائمی» استاد سطح عالی حوزه، پژوهشگر، نویسنده کتب دینی و درسی حوزه، مبلغ نمونه کشوری و سخنران برجسته داخل و خارج کشور ترتیب داده که متن این گفت‌گو در پی می آید.
*ابتدا در ارتباط با جایگاه و عظمت آقا امیرالمؤمنین(ع) برای ما چند جمله ای بفرمایید.
ابتدا میلاد با سعادت مولای متقیان،حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام را خدمت شما و همه مخاطبان محترم این رسانه تبریک و تهنیت عرض می کنم.بله باید گفت آن قدر فضائل و مناقب امیرالمؤمنین(ع) زیاد است که عقل و درک هیچ انسانی به آن نمی رسد، اما برای شناخت نمی از دریای وجود ایشان به چند حدیث اشاره می کنیم.
پیامبر گرامی اسلام(ص) بعد از جنگ خیبر رو به امیرمؤمنان(ع) کرد و فرمود: یا علی! اگر نمی ترسیدم آنچه امت عیسی در مورد عیسی گفته و او را خدا خواندند، در مورد تو بگویند؛ آن قدر از فضائل و کمالات تو می گفتم که خاک زیرپایت را توتیای چشمان شان کرده و نگذارند قطره ای از آب وضویت بر زمین بریزد تا همه را برای تبرک برداند.
پیامبر گرامی اسلام(ص) در جای دیگری فرمود: «علی جان! نشناخت خدا را مگر تو و من؛ نشناخت مرا مگر تو و خدا و نشناخت تو را مگر من و خدا» وقتی که گفته می شود ذکر و یاد علی عبادت است دیگر چیزی برای گفتن و وصف کردن باقی نمی ماند.
در روایت عجیب دیگری آمده است که گفتن و به زبان آوردن فضائل علی(ع) کفاره گناهان زبان، شنیدن فضائل او کفاره گناهان گوش و مطالعه و خواندن فضائل و مناقب مولای متقیان کفاره گناهان چشم است.خوب است برای شناخت شخصیت ایشان به این شعر مرحوم شهریار هم توجه کنیم که گفت:
علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را
که به ماســوی فکندی همه سایه هما را
دل اگر خداشنـاسی همه در رخ علی بین
به علی شناختم من به خـدا قسم خدا را
در زیارت نامه ایشان هم حضرت را این گونه خطاب قرار می دهیم که «السلام علیک ایها الآیة الله العظمی» سلام بر آقایی که نشان بزرگ خدا روی زمین است، بنابراین خلقت علی(ع) با این عظمت و جایگاه خود نشانه ای بر وجود خدایی بزرگ و توانا محسوب می شود.
*همانطور که می دانید، روز ولادت حضرت علی(ع) را روز پدر و روز مرد نامیده اند، بفرمایید همسران و پدران چطور می توانند از وجود نورانی ایشان الگو بگیرند؟
برای همسران همین یک روایت کافی است که امیرالمؤمنین(ع) در روایتی فرمود: «به خدا قسم در تمام عمرم حتی یک مرتبه ندیدم که فاطمه(س) مرا را ناراحت کند و از گفته من سرپیچی کند و من نیز هیچگاه او را ناراحت نکرده و از او سرپیچی نکردم».و آیه شریفه ای که در سوره الرحمن آمده است که «مرج البحرین یلتقیان» تفسیر به امیرالمؤمنین(ع) و حضرت زهرا(س) شده است که دو دریا با هم ملاقات کردند.
همین یک جمله کافی است تا همسران درس زندگی را یاد بگیرند و شیوه برخورد با هم را بلد باشند، یک زن و یک شوهر که خود را شیعه علی(ع) می دانند نباید موجب ناراحتی و اذیت یکدیگر باشند.
در ارتباط با پدران نیز ما مولای علی(ع) را قطعا پدری نمونه می دانیم که پیامبر هم فرمود من و علی پدران این امت هستیم؛ او در تربیت نمونه بود و فرزندانی نظیر امام حسن(ع) و امام حسین(ع) از دامن ایشان تربیت شده اند و تأثیرات شگرفی در تاریخ گذاشتند.
بنابراین پدران ما باید بدانند که فرزندان بر گردن آنها حق دارند از جمله در روایت سه حق از فرزند بر پدر گذاشته شده است: اول این که اسم خوب برای او انتخاب کند، دوم آن که به او قرآن تعلیم بدهد و سوم آن که او را به نیکی تربیت کرده و دین را به او تعلیم دهد.
عدم کوتاهی در تربیت آثار و برکات زیادی دارد که بیشتر آن در قیامت ظاهر می شود و در روایات نیز بهترین باقیات الصالحات را فرزند شایسته، صدقه جاریه و هدایت دیگران نامیده اند، یعنی انسان وقتی از دنیا می رود ارتباطش با عمل قطع می شود مگر آنکه صدقه جاریه ای داشته باشد، فرزند نیکی که برای او عملی بفرستد داشته باشد یا دیگری را به صراط مستقیم هدایت کرده باشد که در این سه صورت ثواب عمل، بعد از مرگ هم برای انسان محاسبه می شود.به ویژه در این شرایط تربیت فرزندان به شیوه صحیح اسلامی اهمیت دو چندانی دارد و ما باید به تأسی از امیرالمؤمنین(ع) در تربیت آنها کوتاهی نکنیم.
*به همین مناسبت بفرمایید، فرزندان چه وظیفه ای در قبال پدران دارند و چگونه می توانند حق آنها را ادا کنند؟
همانطور که گفتیم پیامبر گرامی اسلام(ص) در روایتی فرمود: من و علی پدران این امت هستیم و در عظمت مقام پدر همین مطلب بس است که در قرآن کریم بعد از توصیه مردم به توحید و یگانه پرستی، موضوع احترام به والدین مطرح شده است آنجایی که می فرماید: «وقضی ربک الا تعبدوا الا ایاه و بالوالدین احساناً».
نیکی و احترام به والدین اگر در قید حیات هستند بسیار اهمیت دارد، نه این که در روز پدر به دادن یک هدیه ای اکتفا شود بلکه انسان باید کمال احترام، خشوع و خضوع را در برابر پدر خود داشته باشد و با او با کمال ادب برخورد کند.
سلامتی جسم و روح و توفیقات انسان در زندگی بسته به رضایت والدین از انسان دارد، حتی اگر انسان پدر یا مادر خود را از دست داده نباید از آنها غافل باشند چرا که مطابق روایات، آنها حتی پس از مرگ هم می توانند فرزند خود را عاق کنند.
بنابراین اگر پدری زنده است قدر او دانسته شود، احترام او گذاشته شود و حرمتش شکسته نشود و اگر از دنیا رفته انسان باید برای او عملی بفرستد، همچنانکه محدث قمی این روایت را مطرح کرده که هر شب جمعه روح میت بالای سر خانه فرزندان و بستگان می آید و از آنها می خواهد تا خیراتی برای او بفرستند.
*شما زندگانی امیرمؤمنان(ع) را به عنوان یک کارگزار، فرمانده و مدیر جامعه چگونه ارزیابی می کنید و این زندگانی چطور برای مدیران امروز جامعه ما الگو است؟
اگر از ابتدا تا انتهای زندگانی ایشان را نگاه کنیم، همگی الگو و اسوه است به ویژه کارگزان و ومدیران و کسانی که مسؤولیتی به دست دارند باید به شیوه و منش زندگی علی(ع) نگاه کنند که چگونه ساده زیستی را برای خود اصل و اساس قرار داده بود.
امیرالمؤمنین(ع) در جایگاه ولایت، امامت، خلافت و مدیریت جامعه اسلامی بود اما لباس وصله دار می پوشید تا جایی که وقتی ابن عباس به ایشان ایراد گرفت، حضرت فرمود: من می خواهم رعیت ها هم بدانند که علی از آنها جدا نیست و مثل آنها زندگی می کند.
بله قبول داریم، شرایط در این زمان تفاوت کرده و کسی توقع ندارد که مدیران جامعه لباس و کفش وصله دار بپوشند ولی باید از تشریفات و اشرافی گری دوری کنند، دقیقا همان چیزی که حضرت علی(ع) با آن به شدت مخالف بود.
آقا امیرالمؤمنین(ع) روزی مشغول وصله زدن به کفش خود بودو می فرمود: حکومت بر شما به اندازه این پاره کفش برای من ارزش ندارد مگر این که بخواهم حقی را به حق دار برسانم تا جایی که وقتی متوجه شدند عثمان بن حنیف یکی از کارگزاران ایشان سر سفره ای رنگین نشسته و با فقرا همنشین نشده، فورا او را عتاب کردند و فرمودند: بدان! امامت علی در شبانه روز به دو قرص نان جو اکتفا می کند؛ بنابراین این مسأله هم برای همه مسؤولان و مدیران الگو است.
حضرت در ادامه همین روایت فرمودند: «الا و انکم لا تقدرون علی ذلک» بله شما قدرت این که عین من علی رفتار کنید ندارید، «ولکن اعینونی بورع و اجتهاد و عفّة و سدادٍ» ولکن مرا کمک دهید و با من همراهی کنید در پیشه کردن پرهیزکاری، ورع، در اجتهاد و تلاش و سخت کوشی، در عفت و پاکدامنی و در سداد و راستی.
در زندگی امیرالمؤمنین(ع) تواضع و فروتنی با زیردستان نیز نمونه بود که بیان آن در قالب جملات ممکن نیست و انسان باید آن را در تاریخ بخواند، تا جایی که فرزندان و همسران شهدا را اکرام می کرد و به امور آنها به صورت گمنام رسیدگی می کرد.
شما عدالت و انصاف و رسیدگی به محرومان را در سراسر زندگی علی(ع) به عنوان مدیر و امام جامعه مشاهده می کنید، تا جایی که در روایتی آمده وقتی ایشان فهمیدند که مسلمانان خلخالی را از پای زن یهودیه ای درآورده اند، فرمودند: در پی این قضیه جا دارد که مسلمانی دق کند و بمیرد که این مسأله نیز نباید مورد غفلت مدیران قرار بگیرد.
*در شب میلاد امام علی(ع) برای همه عاشقان و شیفتگان آن حضرت که دوست داشتند این شب و روز را در کنار حرم نورانی ایشان می بودند، چه توصیه ای دارید؟
خیلی خوب است، امشب و فردا عملا خودمان را به حضرت نزدیک کنیم، همچنانکه ایشان مرتب به فقراو مساکین و ایتام رسیدگی می کردند ما نیز با فقرا همراه شویم و در حدتوان به آنها کمک کنیم و این را به نیت زیارت و خشنودی ایشان انجام بدهیم.
در مقام زیارت زبانی هم بهترین عمل در این شب و روز قرائت زیارت امین الله است که زیارت مخصوص امیرالمؤمنین(ع) بوده و فرازهایی نورانی و عالی را در دل خود جای داده است.
*تقدیر و تشکر از این که وقت خود را در اختیار ما قرار دادید، اگر در پایان نکته ای هست بفرمایید.
بنده از هم از شما تشکر می کنم، مطلبی نیست غیر از این که خوب است زیارت و اعمال امسال به نیابت از همه شهدا به ویژه روح نورانی و مطهر شهید والا مقام سپهبد حاج قاسم سلیمانی انجام شود که روز میلاد امیرالمؤمنین(ع) در بین ما نیستند، این کار هم روح شهدا را شاد می کند و هم باعث دوچندان شدن ثواب زیارت ما می شود.
نظر شما