«دکتر مهدی فروزش» در مورد ویژگی های یک خبرنگار با فرهنگ به خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان گفت: خبرنگاران ضمن اینکه بر اصول خبرنگاری اشراف دارند، باید یک سری ویژگی ها داشته باشند. اول اینکه در زمینه ای که کار می کنند آگاهی داشته باشند. یک خبرنگار باید ترجیحا در زمینه تخصصی خود پیش رود؛ به عنوان مثال خبرنگاری که در گروه کتاب بخش فرهنگی فعالیت می کند بعد از چند سال نسبت به تاریخچه موضوعات و مشکلات این حوزه اشراف پیدا می کند. غیر حرفه ای کار کردن باعث می شود که آبروی افراد و همین طور حرفه خبرنگاری زیر سوال برود.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه خبرنگار با فرهنگ، با ادب است، عنوان کرد: خبرنگار با فرهنگ قصد اصلاح و توسعه دارد. علاوه بر این شجاعت دارد و سوالات خود را رک و بدون ترس و واهمه می پرسد زیرا بر موضوع تسلط دارد. آرام بودن ویژگی دیگر خبرنگار با فرهنگ است، سوالات را با دقت مطرح می کند و جواب ها را نیز با دقت و درایت دریافت می کند. در خبرنگاری بسیاری از مواقع می طلبد که خبری سریع تهیه شود اما با این وجود خبرنگار باید آرامش خود را حفظ کند تا دقت و صحت فدای سرعت نشود.
وی با اشاره به اینکه خبرنگار باید عادلانه و منصفانه قلم بزند و اظهار نظر کند، بیان کرد: خبرنگار با فرهنگ مدافع اصول و ارزش های کشور، آرامش منافع مردم است. یک خبرنگار با فرهنگ مبارز است، مبارز بودن به معنای اسلحه در دست گرفتن نیست. خبرنگار نسبت به موضوعی است که آن را دنبال می کند، خستگی ناپذیر است؛ به عنوان مثال اگر در مورد موضوع مسکن قلم می زند، آن را با نظم جلو می برد تا به نتیجه ای برسد و گره ای از مشکلات مردم گشوده شود. در واقع خبرنگار مشکلات مردم را پیگیری می کند تا حل شود و به نتیجه برسد.
این فعال فرهنگی و اجتماعی در پاسخ به این سئوال که با توجه به وجود فضای مجازی و انتشار مطالب در آن چقدر آموزش اصول اولیه خبرنگاری به مردم ضرورت دارد، اظهار داشت: امروزه هر کسی با هر درجه از سواد و فرهنگ علاقه دارد کار خبری کند چون ابزارش فراهم است. قبلا این حس وجود داشت اما ابزارش مانند امروز نبود. در قدیم کسبه و تجار در کاروانسراها دور هم جمع می شدند و خبر رسانی می کردند. امروزه شکل خبر رسانی تغییر کرده است. مردم گوشی همراه در دست می گیرند و از یک حادثه عکس و فیلم می گیرند و یا یک سخنرانی را ضبط و فایل صوتی آنرا منتشر می کنند و یا نظر خود را در مورد اتفاقی می نویسند و در فضای مجازی منتشر می کنند. شبکه های ماهواره ای باعث ترویج این کار شد، آنها شهروند خبرنگار را مطرح کردند و به طور رایگان برای خود خبرنگار جور کردند.
وی سامان دهی و نظم بخشی به اخبار منتشر شده در فضای مجازی را ضروری دانست و افزود: در ایران معضلات بسیاری داریم که بخش اعظم آن فرهنگی است. اگر آسیب اجتماعی ، تورم و گرانی وجود دارد و سرانه مطالعه کم است، ریشه همه آنها فرهنگی است. یک خبر غیر واقعی یا کذب می تواند مسکن و خودرو را گران کند یا اجناسی را نایاب کند و به مردم و جامعه ضربه بزند. بر این اساس لازم است که فرهنگ خبرنگاری را اصلاح کنیم و بسط دهیم. باید به مردم جامعه بگوییم که خبرنگار شدن و خبرنگاری کار هر کسی نیست. همان گونه که در تعمیر و هدایت هواپیما یا جراحی یک بیمار، تخصصی نداریم نباید در حرفه خبرنگاری نیز وارد شویم و به راحتی خبری را تولید و نشر کنیم زیرا خبرنگاری، حرفه ای است که نیازمند تخصص است. خبرنگاری شغلی حساس است، اگر بی دقتی یک خلبان باعث سقوط هواپیما و فوت حدود 300 نفر سرنشین می شود. بی توجهی و بی دقتی در انتشار یک خبر ممکن است چند هزار نفر را به کشتن بدهد و جنگ های قبیله ای،ملی و بین المللی ایجاد شود همان طور که در تاریخ می بینیم که بسیاری از جنگ ها از یک خبر آغاز شد.
فروزش خاطر نشان کرد: قبل از انتشار هر مطلبی در شبکه های اجتماعی باید ابتدا ارزش خبری آن را بسنجیم و ببینیم آیا اصلا نیاز است که این خبر مطرح شود. بعد از ارزش گذاری، از صحت و درستی آن خبر اطمینان حاصل کنیم. تاثیری که جامعه با مواجه شدن آن می پذیرد را در نظر بگیریم. آیا خبری که می خواهیم نشر دهیم به منابع ملی و یا آبروی افراد ضرر نمی زند؟ خبری که منتشر می کنیم مشکلی از مشکلات جامعه را حل می کند یا بر مشکلات می افزاید؟ آیا در مورد خبری که قصد انتشار آن را داریم تامل کرده ایم؟ آگاهی نسبت به موضوع داریم؟ خبر چقدر از دروغ، تهمت، غیبت، بهتان و افترا به شخص یا اشخاص به دور است؟
این استاد دانشگاه با بیان اینکه باید فرهنگ خبرنگاری را در جامعه جا بیندازیم،گفت: وقتی خبری را در شبکه های اجتماعی می فرستیم قبل از آن سوال کنیم که این خبر به نفع یا به ضرر چه کسی است. خبر باید از جانبداری و خودبینی به دور باشد. یک خبر ممکن است واقعیت داشته باشد اما نشر آن موجب ضرر به جامعه یا افراد باشد. امروزه یک خبر کذب یا نادرست می تواند زندگی دیگران را به ورطه نابودی بکشاند و باعث افزایش تورم، اضطراب، نگرانی و افسردگی شود. بر این اساس ضروری است که آموزش های لازم را در تمام سطوح جامعه جاری و ساری سازیم و قوانین سخت گیرانه برای متخطیان در نظر بگیریم.
نظر شما