در سومین نشست علمی بیست و چهارمین یادروز حافظ که امروز (دبه صورت مجازی برگزار شد بار دیگر اساتید مطرح حوزه ادبیات فارسی به شخصیت و شعر حافظ از دیدگاه های مختلف پرداختند:
شعر حافظ برای نبرد فرودست و فرادست
شعر به عنوان یک ابزار هژمونیک در عصر حافظ برای نبرد میان طبقه حاکم و فرودست نقش موثری دارد:
«مریم حسینی» با اشاره به روحیه نقدپذیری حافظ از حکومت رمان خود می گوید: آنچه حافظ را به بررسی رابطه فرودست و فرادست می کشاند چیزی است که در اصطلاح «هژمونی» نامیده می شود.
استاد دانشگاه «الزهرا» تهران افزود: «هژمونی» از آنجا آغاز می شود که طبقه ای، قدرت خود را از طریق ترکیبی از اجبار و اقناع بر طبقات پایین اعمال می‌کنند.
وی اضافه می کند: نهادهای هژمونیک در عصر حافظ، مسجد، مدرسه و منبر است و شعر نیز ابزار قدرتمندی برای این حوزه به شمار می رود تا به عنوان یک ابزار هژمونیک، میان طبقه فرودست و حاکم نبردی ایجاد کند.
حسینی تاکید می کند: در شعر حافظ، صوفی و زاهد و رند و مسجد و میخانه و نور و کعبه در کنار هم می آید و رفتار حاکمی همچون امیر «مبارزالدین» تقبیح می شود و گاه پا از شوخی فراتر گذاشته شده و به زبان هجوآمیز نیز کشانده می شود.
ترجمه اشعار حافظ و معرفی جهانی
از اقدامات مطلوبی که برای معرفی حافظ به جهان می توان انجام داد، ترجمه اشعار وی به سایر زبان هاست که باید مورد توجه قرار بگیرد:
«عبدالمحمود رضوانی» با سخنرانی در این نشست علمی از عدم معرفی مطلوب حافظ در جهان گلایه می کند و می گوید: بهترین روش برای معرفی حافظ به جهان، تشویق جوانان به ترجمه اشعار حافظ است.
استاد ترجمه و مدیر موسسه «ترجمان علوم» ادامه می دهد: مفهوم دقیق شعر با ترجمه معنای بهتری پیدا می کند و برای سایر افراد با زبان های دیگر محسوس تر می شود اما برخی واژه ها مانند «رند» ترجمه ناپذیر است و لازم است تا مراجعی همچون دانشگاه شیراز به معادل یابی در این حوزه بپردازد.
وی اضافه می کند: آشنایی با تاریخ زمان حافظ نیز در شناخت هر چه بیشتر وی و آثارش نقش مطلوبی دارد و موسیقی شعر حافظ نیز باید در ترجمه منتقل شود.
شناخت تصوف
«مو هونگ یان» در سخنرانی به مناسبت یادروز حافظ با اشاره به «می و عشق» در شعر حافظ می گوید: برای شناخت واقعی شعر حافظ باید تاریخ زمان حافظ و موضوع تصوف را شناخت.
استاد دانشگاه مطالعات خارجی پکن و رئیس مرکز ایران‌شناسی این دانشگاه ادامه داد: در تاثیر پذیری شاعران غربی مانند «گوته» از شعر حافظ، تفسیرهای متفاوتی از «می و عشق» می شود که خود مبحث گسترده ای است.
دنیای ژرف اشعار حافظ، بحر گسترده و عمیقی است که در این نشست های علمی بخشی از آن توسط کارشناسان و اساتید حوزه ادبیات مطرح شد.
خاطر نشان می شود، مجموعه نشست‌های علمی یادروز حافظ که زمان برگزاری آن از سوی مرکز حافظ شناسی به صورت مجازی اعلام شده است، فردا چهارشنبه 23 مهر به کار خود پایان خواهد داد و راس ساعت 17 از طریق لینک‌های
http://derak.live/stream/hafezstudies و پیج اینستاگرامی مرکز حافظ‌شناسی @hafezstudiescenter قابل دنبال کردن است.
گزارش: مریم شمالیان
نظر شما