خبرگزاری شبستان_ رشت، مائده اسفندمز: ۱۰ روز پیش بود که به دنبال نگرانی فرهنگ دوستان و تشکل های مردمی از وضعیت بنای دانشسرا در رشت، شورای این شهر، طرحی با الزام خرید این بنای میراثی از سوی شهرداری را تصویب کرد.
بنای دانشسرا که در انتهای محله ساغریسازان قرار دارد، سالیان سال به عنوان دبستان و سپس نخستین دانشسرای مقدماتی این شهر شناخته می شود که مرکزی برای تعلیم و تربیت آموزگارانی بوده که طی یکصد سال گذشته وظیفه تدریس به نسل جدید را در این دانشسرا می آموختند.
هرچند بنا، روزگاران پرفراز و نشیبی از جمله تخریب و تصرف توسط قزاق ها و سربازان روس و سپس مرمت خیرین و اهالی علم دوست رشت را در تاریخ قدمت خود به چشم دیده و همچنان پابرجا مانده اما از ۲سال پیش بخشی از سقف آن فروریخته و این نگرانی را در بین دوستداران فرهنگ و هویت رشت و گیلان برانگیخته که این بنای ارزشمند که در فهرست میراث ملی کشور در سال ۱۳۸۷ به ثبت رسیده در غفلت مسئولان از بین برود. علاوه بر آنکه مالکان بنا هم از سه سال پیش قصد فروش بنا را دارند و طی دو تا سه سال اخیر بر این تصمیم پافشاری می کنند.
*شهرداری رشت ملزم به خرید دانشسرا شده است
حال به تازگی، شورای رشت که در سال پایانی فعالیت دوره پنجم خود قرار دارد، تصمیم گرفته مالکان دانشسرا را به فروش بنا به شهرداری راضی کند و در آینده، دانشسرا را به سرمایه گذار بخش خصوصی بسپارد تا علاوه بر حفظ بنا، کاربری جدیدی به تناسب تاریخ و هویت رشت برای دانشسرا به راه بیندازد.
«بهراد ذاکری» که یکی از مسببین این طرح در شورا بوده می گوید: فشار افکار عمومی و دغدغه های مردم باعث تدوین این طرح شده است. عضو شورای رشت بر این عقیده است که دانشسرا میراث این شهر است و وظیفه شورا و شهرداری است که از آن حفاظت کنند.
وی می افزاید: آنچه که پیش از خرید بنا در اولویت طرح قرار دارد، مرمت فوری سقف دانشسرا است تا مانع از ریزش بیشتر شود.
ذاکری تاکید می کند: با این طرح، شهرداری ملزم به خرید بنای دانشسرا است و با بازدید شهردار و شورا از بنا، رایزنی ها با وکیل مالک در این موضوع آغاز شده است.
هرچند طرح شورا برای مرمت و خرید دانشسرا مطرح شده اما از سوی دیگر، انتقادها از سکوت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان درباره دانشسرا و وضعیت آن از سوی اعضا مورد انتقاد بوده است. به طوری‌که رییس کمیسیون توسعه و عمران شورا این اداره کل را در انجام وظایف خود و تعهداتی که به شهرداری برای مرمت بناهای تاریخی داشته، مورد انتقاد قرار می دهد.
«امیرحسین علوی» می گوید: اداره کل میراث فرهنگی استان باید نسبت به عملکرد خود درباره مرمت و حفاظت از بناهای میراثی شهر به طور جدی تر پاسخگو باشد.
انتقاد علوی نسبت به عملکرد شورا با پاسخ مدیرکل میراث فرهنگی استان مواجه می شود. «مسعود حلاج پور »در این باره می گوید: با وجود بیش از یک هزار ابنیه و محوطه تاریخی در گیلان که ثبت ملی شده اند، اداره کل میراث فرهنگی به تنهایی نمی تواند از عهده ی خرید و مرمت همه این آثار برآید.
وی درباره بنای دانشسرا می افزاید: سال گذشته برای خرید دانشسرا توسط اداره کل میراث، سه میلیارد تومان بودجه تخصیص یافت اما ضمن رایزنی با مالکان و وکیل وراث، آن ها از فروش خانه شانه خالی کردند.
*شورا سیاستگذاری برای ترغیب سرمایه گذاران به خرید بناهای میراثی را در اولویت خود قرار دهد
مدیرکل میراث فرهنگی گیلان معتقد است اگرچه شهرداری رشت درصدد خرید بنای دانشسرا برآمده اما بهتر است که شورا و شهرداری با تدوین بسته‌ها و مشوق‌های سرمایه‌گذاری به دنبال جذب بخش خصوصی باشد تا مانند بسیاری از شهرهای دیگر از جمله اصفهان و یزد، سرمایه‌گذاران را به خرید، حفاظت و تبدیل بناهای میراثی به اماکن فرهنگی و گردشگری ترغیب کند.
وظیفه ای که به گفته ی حلاج پور، شورا مکلف به آن است.
اگرچه اداره کل میراث فرهنگی استان از نبود بودجه کافی برای مرمت و حفاظت از همه بناهای میراثی سطح گیلان از جمله رشت شکایت دارد اما مدیرکل میراث درباره مرمت سقف بنای دانشسرا ابرازامیدواری می کند: یک و نیم میلیاردتومان اعتبار برای مرمت سقف دانشسرا از وزارتخانه دریافت و با کمک خیرین، اقدامات فوری برای جلوگیری از ریزش سقف دانشسرا به زودی اغاز شود.
حال با گذشتن از همه ی اقداماتی که اداره کل میراث فرهنگی گیلان و مدیریت شهری رشت در حفظ بنای دانشسرا وعده می دهند، به نظر می رسد آنچه که بیش از همیشه باید مورد توجه قرار گیرد اینست که بنای میراثی دانشسرا در حال ریزش است و خاطره های فراوانی به قدمت بیش از یک قرن را با ریزش خود، در خاک مدفون می کند.
با فرارسیدن فصل بارش های تند و سیل آسا طی ماه های آینده آنچه که بیش از پیش اهمیت دارد این نیست که کدام یک از شهرداری یا اداره کل میراث فرهنگی نسبت به خرید یا مرمت بنا اقدام کنند بلکه آنچه که اهمیت دارد این است که دانشسرا همچنان پابرجا باقی بماند تا نسل جدید بتواند هویت و میراث رشت و گیلان را در آینده، همچنان استوار به چشم ببیند.
نظر شما