به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان در تبریز، حجت الاسلام «سیدمحمدرضا میرتاج الدینی» امروز در پیش همایش دانشجویی "شیخ شهید محمد خیابانی، مصلح بصیر و استکبارستیز" اظهار داشت: شیخ محمد خیابانی، فرد بصیری بود که در دوره خود، نه سکوت کرد و نه از راهش منحرف شد و به عنوان عالم و شخصیتی مصلح در دوره خود بروز و ظهور پیدا کرد.
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: محمدرضا حکیمی یکی از دانشمندان و نویسندگان معاصر، در پی تفسیر ۱۰۰ فرد مصلح سرشناس در تاریخ سده اخیر، کتاب‌ها و تفسیرهای بسیاری را آورده است؛ مثلا در کتاب "تفسیرآفتاب" به تفسیر امام خمینی (ره) پرداخته که نوشتن آن را از پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۶ آغاز کرده است.
وی ادامه داد: حکیمی در کتاب "بیدارگران اقایم قبله" نیز فصلی را با نام "عقل بیدار" به شیخ محمد خیابانی اختصاص داده، چراکه شیخ محمد خیابانی، نماد انسان متفکر، بیدار و بیدارگر، بصیر و مصلح بود که در حوزه اجتماعی و سیاسی، شخصیت برجسته‌ای داشت و سخنانش را برای ۱۰۰ سال دیگر یعنی در زمان حال گفته است.
وی افزود: حکیمی در کتاب خود، درخواست بررسی و پژوهش در خصوص این روحانی مبارز را می‌کند؛ البته ممکن است که برخی از سخنران این روحانی عالم، انتقاداتی هم داشته باشد، چرا که این سخنان ارزشمند در دوره خود و برای مردمی با سطح فرهنگ و سواد آن زمان گفته شده و اکنون مردم ایران دوره‌ها و کلاس‌های بسیاری را گذرانده و به درجات عالی در شرایط و وضعیت کنونی رسیده‌اند.
حجت الاسلام میرتاج الدینی با اشاره به تاسیس اولین مدارس شکل کنونی توسط میرزا حسن رشدیه از روحانیون تبریزی، گفت: میرزا حسن رشدیه در کشورهای لبنان و ترکیه به آموختن مشغول بود، پس از خواندن روزنامه‌ای در خصوص علت عقب ماندن کشورهای مشرق زمین هم‌چون ایران و شیوه نادرست تعلیم و تربیت، به ایران بازگشت تا تعلیم و تربیت را در جامعه گسترش دهد.
وی گفت: در این راستا شیخ محمد خیابانی نیز به عنوان یک فرد مصلح در دوره کوتاه هشت ماهه اداره ایالت آذربایجان، شروع به گسترش مدارس و به خصوص رواج مدارس دخترانه کرد، البته او معتقد بود که حجاب و ارزش‌های دینی بایستی در این مدارس رعایت شود.
وی با اشاره به وقوع سه جریان سلطه انگلیسی‌ها، روس‌ها و طمع دولت عثمانی به آذربایجان، اظهار کرد: شیخ خیابانی با هر سه این سلطه‌ها مبارزه کرد و در جریان اولتیماتوم روس‌ها، به عنوان وکیل آذربایجان در مجلس دوم، سخنان تندی به زبان آورد؛ در زمانی هم که انگلیسی‌ها و روس‌ها، ایران را به دو قسمت میان خود تقسیم کرده بودند و با امضای قرارداد ننگین و استعماری ۱۹۱۹ موسوم به قرارداد وثوق الدوله در پی نفوذ بیشتر در ایران بودند، به مبارزه علیه این استعمار برخاست.
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی، افزود: این قرارداد به قدری ننگین بود که خود نخست وزیر وثوق الدوله نیز آن را می‌دانست و به سفیر انگلیس گفت که اگر پس از امضای این قرارداد مردم اعتراض کردند، اجازه پناهندگی او به انگلیس داده شود و حتی زمانی که وثوق الدوله، این قرارداد را برای امضا نزد احمد شاه که آن زمان در اروپا بود، می‌آورد، احمدشاه از امضای این قرارداد امتناع کرده و اعلام می‌کند که اگر در اروپا به کلم فروشی مشغول شوم، بهتر از آن است که به عنوان شاه ایران، این قرارداد را امضا کنم.
وی با اشاره به قیام شیخ محمد خیابانی علیه این قرارداد ننگین، گفت: در این زمان، انگلیسی‌ها نیز با فرستادن نماینده خود در صدد توطئه علیه شیخ بودند؛ این نماینده در ابتدا مخالفان شیخ را بسیج کرد تا علیه او شورش کنند و سپس شخصا به ملاقات شیخ رفت، این ملاقات که در تبریز اتفاق افتاد، بسیار جریان جالبی داشت.
جریان ملاقات نماینده انگلیس با شیخ محمد خیابانی
وی در این خصوص ادامه داد: در این ملاقات وقتی نماینده انگلیس وارد اتاق شیخ‌محمد می‌شود، به او سلام می‌دهد اما شیخ با تردید و اکراه جواب سلام او را می‌دهد، نماینده انگلیس پس از نشستن به شیخ می‌گوید که چرا با اکراه جواب دادید، در حالی که شما مسلمان هستید و معمولا باید به مهمان احترام گذاشت، شیخ پاسخ می‌دهد که اگر سلام، پیام آور سلامتی باشد، قابل استقبال است، نه سلامی که فتنه و شر را به دنبال بیاورد. در این راستا نماینده بار دیگر می‌گوید که به خصوص اگر مهمانی که ارمغان خوبی آورده است! شیخ به او پاسخ می‌دهد: تشکیل پلیس انگلیسی در جنوب کشور، معتاد کردن مردم سیستان و بلوچستان و انعقاد قرارداد ننگین ۱۹۱۹ از ارمغان‌های شما برای ملت ایران است.
وی اضافه کرد: در این خصوص، شیخ بار دیگر می‌گوید که به دولت خود بگویید که از این پس، پلیس جنوب را منحل کند، نیروهای خود را از ایران فرا بخواند و ما را به حال خود بگذارد، چرا که دوستی ما و شما مانند دوستی بره و گرگ است و ما آزادی و استقلال خود را با هیچ چیز معامله نمی‌کنیم.
حجت الاسلام میرتاج الدینی افزود: در این ملاقات، نماینده انگلیس درخواست می‌کند که شیخ محمد خیابانی کاری با وثوق الدوله نداشته باشد و حتی یک چک ۶۰ هزار تومانی را که معادل کل بودجه ایالت وقت آذربایجان است به شیخ می‌دهد، اما او با قاطعیت رد می‌کند.
نظر شما