خبرگزاری شبستان_ رشت، لابه‌لای کاشی سردر خانه‌های قدیمی رشت، کاشی به یادگار مانده از عمل مشهدی یوسف کاشی ساز، اعلان تئاتر دیوان بلخ که در 30 مهر سال 1305 به روی صحنه می‌رود و یا اعلان تعطیلی نمایش عشق خونین به تاریخ 15دی 1345 که مطبعه اتحاد رشت منتشر می‌کند. صاحب این مجموعه تاریخی می‌گوید: البته دلیل تعطیلی این تئاتر، سیاسی بود و کارگردان ناچار می‌شود در اعلان عمومی که چاپ می‌کند، بنویسد به دلیل بیماری یکی از بازیگران، تئاتر "عشق خونین" کنسل می‌شود.
در نمایشگاه اسناد بلدیه که به مدت سه روز در عمارت میرزا خلیل رفیع برپاست، سند دیگری، با امضای نایب سرهنگ احمد حکیمی به تاریخ 1303 خورشیدی است، که ایشان حکومت نظامی برای گیلان اعلام می‌کند.
اما در این نمایشگاه که علاوه بر مجموعه تاریخی حسن اکبری، 30 سند بلدیه رشت نیز به نمایش درآمده، از همه جالب تر، اعلان نخستین شهردار رشت است که به اهالی رشت اعلام کرده برای هرگونه ساخت و ساز باید از شهرداری مجوز بگیرند. این نخستین اطلاعیه با امضای میرزا خلیل رفیع است برای ضابطه مند کردن ساخت و ساز.
« حسن اکبری» قدیمی‌ترین سند مجموعه خود را هم در نمایشگاه اسناد بلدیه آورده و درباره آن می‌گوید: این سند مربوط به دوره زندیه بوده و محتوای آن یک روستاست به مبلغ یکصد تومان که به‌فروش می رسد.
وی اسناد دیگری را هم توضیح می‌دهد که متعلق به اکبر خان بیگلربیگی، اجاره دار گمرکات انزلی، است. خیلی از گیلانی‌ها، اکبرخان بیگلربیگی را با باغ زیبای محتشم و عمارت زیبای کلاه فرنگی‌اش می‌شناسند. باغی که به دامادش صادق خان اکبر معروف به محتشم الملک به ارث می‌رسد. اما اکبرخانی که املاک بسیار زیادی داشت، در نهایت گوری چند متری، ملک وی می‌شود. حتی صادق خان اکبر که بعد از واقعه مدیریه و قتل آقابالاخان حاکم گیلان، بجای وی حاکم گیلان و بعدها سردار فاتح مشروطه گیلان می‌شود. ولی از صادق خان نیز جز چند ورق سند و عصایش باقی نمانده است.
در این نمایشگاه همچنین، چند لیتوگرافی سیاحان فرانسوی، از مراسم‌ها، کاخ‌ها و حتی پوشش زنان عصر صفوی، به‌نمایش درآمده است آن هم بر روی کاغذهای دست ساز دوره قاجار و قاب‌های بجامانده از همان دوران.
اکبری از خون دل خوردن‌هایش از جمع آوری این اسناد تاریخی می‌گوید؛ آن هم در عمارتی که چندسالی است نام و عنوان موزه مشروطه گیلان را بر دوش می‌کشد. از وعده‌هایی می‌گوید که تاکنون برای خرید اسناد مشروطه گیلان شنیده است. این را در حضور رئیس شورای شهر و شهردار رشت نیز تکرار می‌کند.
وقتی «محمدحسین کارگرنیا» از نمایشگاه اسناد بلدیه، بازدید می‌کند، اکبری می‌گوید: چندین سال است که با هزینه شخصی و بر مبنای علاقه‌ای که به تاریخ و فرهنگ گیلان دارم، اسناد و اشیای تاریخی مربوط به گیلان را جمع‌آوری می‌کنم. بیشترین اسنادی که دارم، مربوط به فتح تهران بدست مشروطه خواهان گیلانی است. چندسال پیش، آلبومی از یک ارمنی خریداری کردم که تصاویر فاتحان مشروطه خواه گیلانی را نشان می‌دهد و همین آلبوم کافی است تا خدمت گیلانی‌ها برای اعاده مجلس شورای ملی را نشان دهد.
اکبری می‌گوید: خوشحالم که با برگزاری نمایشگاه اسناد بلدیه به همت سازمان عمران و بازآفرینی، عمارت میرزا خلیل از این حالت سکون خارج شد.
وی با اشاره به مصوبه شورای شهر رشت، می‌افزاید: قرار بود این خانه، موزه مشروطه شود، ولی متاسفانه هنوز موانع اجرایی آن برطرف نشده است.
اکبری ادامه می‌دهد: اسناد تاریخی نشان می‌دهد که مغز متفکر انقلاب مشروطه و فتح تهران، گیلانی‌ها بودند، ولی به‌خاطر کوتاهی، اعاده مشروطه بنام دیگر استان‌ها نوشته شده و ما گیلانی‌ها مغفول مانده ایم.
وی که در آیین افتتاح نمایشگاه اسناد بلدیه سخن می‌گفت، اضافه کرد: در شرایطی که دیگر استان‌ها چند بنای تاریخی برای موزه مشروطه دارند، خانه مشروطه گیلان تنها یک تابلو بر سردر دارد. درحالیکه حق گیلان بیش از اینهاست.
اکبری خطاب به شهردار و مدیران حاضر در نمایشگاه گفت: امروز عملکرد تک تک ما در هر جایگاهی که باشیم، سندی می‌شود برای آیندگان و عملکرد ما نیز چندصباح دیگر مورد قضاوت قرار خواهد گرفت.
گفتنی است، نمایشگاه اسناد بلدیه رشت طی سه روز از 18 تا 20 اردیبهشت ماه در عمارت تاریخی میرزا خلیل رفیع، دایر بوده و بازدید از آن برای عموم آزاد و رایگان است.
نظر شما