خبرگزاری شبستان: یکی از مهمترین مختصات یک نظام اداری، داشتن نظام تشویق و تنبیه صحیح است این نوشتار می کوشد در 11 اصل، این مهم را برای مدیران بیان کند:
1- ارزشیابی کنید؛
ارزشیابی کارگزارانه و فرق گذاشتن میان نیک کرداران و بدکرداران، از امور مهم در یک نظام اداری است امیرمومنان می فرماید:
"رنج و زحمات هر یک از آنان (کارگزاران) را شناسایی کن".
همچنین می فرماید:
"مبادا که نکوکار و بدکردار در نزدت یکسان باشند که آن رغبت نکوکار را به نیکی کم کند و بدکردار را به بدی وادار نماید".
2- از تبعیض بپرهیزید
سعی کنید دوستی ها، سلیقه های گروهی و جریانی خود را در تشویق و تنبیه ها دخالت ندهید این کار، با عدالت مدیر سازگار نیست. امیرمومنان (ع) به مالک اشتر سفارش می کند که در ارزش یابی خود معیارش عملکرد اشخاص باشد؛ نه حساب و نسب؛
مبادا بزرگی کسی موجب شود که رنج اندک او را بزرگ شماری و مبادا پایینی رتبه کسی سبب شود که کوشش سترگ وی را خوار به حساب آری.
3- به علت تشویق و تنبیه اشاره کنید
واکنش شما باید دقیقاً به صفت مطلوب یا عمل نامطلوب فرد منتسب شود و شخص نسبت به علت تشویق و تنبیه، کاملاً آگاهی یابد.
4- اعتدال را رعایت کنید
از بزرگنمایی کارهای کوچک و کوچک نمایی کارهای بزرگ اجتناب کنید مهم رعایت اعتدال است افراط در تنبیه و بزرگ جلوه دادن خطاهای کوچک اثر تنبیهی را خنثی می کند.
5- تلاش یا خطای کسی را به دیگری نسبت ندهید
به فرموده امیرمومنان (ع):
"هرگز تلاش و رنج کسی را به حساب دیگری نگذار و ارزش خدمت او را ناچیز مشمار تا شرافت و بزرگی کسی موجب نگردد که کار کوچکش را بزرگش شماری یا گمنامی کسی باعث شود که کار بزرگ او را ناچیز بدانی".
6- به موقع اقدام کنید
تشویق و تنبیه را مشمول مرور و گذشت زمان نکنید و به هنگام بودن یک اصل است تشویق و تنبیه به هنگام روند رشد صحیح یک سازمان را تسریع می کند و عوامل کندی و اخلال را نیز از بین می برد و موجب بازداشتن فرد از کردار و رفتار ناخوشایند و غیرصحیح می شود.
7- زیاده روی نکنید
تشویق و تنبیه را به اندازه و در جای خود استفاده کنید و از زیاده روی بپرهیزید؛ امیرمومنان (ع) می فرماید:
"بالاترین بی خردی، زیاده روی در ستایش یا مذمت است".
هنگام ثناگویی، به اختصار کفایت کنید ستایش بیش از استحقاق، چاپلوسی و کمتر از آن، نشانه حسد یا درماندگی است.
زیاده روی در ستایش آفات زیر را در پی دارد:
- چه بسا افرادی با تعریف و تمجید از آنان مغرور می گردند.
- ستایش بی اندازه، خودپسندی می آورد و انسان را به سرکشی وامی دارد.
زیاده روی در ملامت نیز آتش لجاجت را برمی افروزد.
8- در حضور دیگران تشویق کنید
تحسین در حضور جمع، تاثیر بیشتری دارد؛ زیرا دیگران را به انجام رفتار مطلوب برمی انگیزد.
9- هزینه سنگین نتراشید
در تشویق کردن هزینه سنگینی بر بیت المال تحمیل نکنید مهم آن است که کارگزار شایسته و سایر افراد درک کنند که سازمان ارزش کار خوب را می داند و بدان ارج می نهد.
10- با تشویق نیکوکار، متخلف را مجازات کنید
برای کاستن از رفتار ناشایست کارگزاران با پاداش دادن به نیکوکار متخلف را به اشتباهش واقف گردانید امیرمومنان (ع) می فرماید:
"بدکار را با پاداش دادن به نیکوکار، از عمل بد بازدار".
11- به مراتب تنبیه دقت کنید
گاه توبیخ کتابی کارآمدتر و مفیدتر است و به فرموده امیرمومنان (ع) کیفر خردمندان، کتابی و تلویحی است و کیفر نادانان، صریح و آشکار است.
و این توصیه:
توبیخ کتابی (تعریف) برای فرد عاقل، سخت ترین توبیخ است.
بنابراین گزارش کتاب " حکایت قدرت و معنویت" هفتمین کتاب از مجموعه کتاب آیینه می باشد که به قلم "محمد باقر پور امینی"به رشته تحریر در آمده است. از جمله مباحث پرداخته شده در این کتاب می توان به مدیریت و معنویت، از هدیه شما بی نیازم، سهم خانواده از قدرت، تشویق و تنبیه دردولت علوی، جلسه امتحان نخبگان، سادگی و آراستگی و روایت غمبار یک فروپاشی اشاره کرد.
پایان پیام/
نظر شما