به گزارش خبرنگار شبستان، نشست تخصصی "دیدگاه علامه در تعدد قرائات قرآن" به همت هیئت حمایت از کرسی های نظریه پردازی شورای عالی انقلاب فرهنگی، در نوزدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم برگزار شد.
در این نشست که با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد فاکر میبدی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید محمدرضا مودب و حجت الاسلام و المسلمین دکتر عزیزی کیا، برگزار شد، دیدگاه علامه طباطبایی در تعدد قرائات قرآن، که نظریه دکتر محمدفاکر میبدی بود، مورد بررسی و نقد قرار گرفت.
حجت الاسلام دکتر محمدفاکر میبدی، به عنوان نظریه پرداز، در این نشست، اظهار داشت: موضوع بحث نقد و بررسی تعدد قرائات، در دوره معاصر در تفسیر المیزان توسط علامه طباطبایی تجلی بیشتری پیدا کرده است.
وی با اشاره به اینکه اگر در مباحثات نظری به سمت قرائت واحده پیش برویم در تفسیر هم موفق خواهیم شد، درباره نظر علامه اظهار داشت: ایشان در بحث مبنایی یا بحث‌های زیرساختی که در کتاب قرآن در اسلام مطرح کرده اند، گویا به تعدد قرائات قائلند.
وی به اختلافات قرائاتی که مرحوم علامه در جای جای المیزان به آن پرداخته است، اشاره کرد و گفت: دیدگاه‌های آغازگر اختلاف قرائات که بیان شده است، یکی در ناحیه دستگاه وحی و دیگری نقلی است که به زمان پیامبر اکرم (ص) نسبت می دهد.
وی با اعلام اینکه امروزه یکی از آخرین حلقات بحث اختلاف قرآن، کتابی است که در آنجا به منشأ اختلافات قرائات اشاره کرده است، به دیدگاه دیگری اشاره کرد و گفت: دیدگاه دیگر درباره منشاء اختلافات قرائات این است که پیامبر، قرآن را به اختلاف دریافت کرده و به اختلاف نیز ابلاغ نموده است.
وی درباره دیدگاه دیگر گفت: دیدگاهی دیگر این است تعدد از ناحیه راویان دریافت‌کننده از پیغمبر به دیگران است. این یکی از دیدگاه‌هایی است که بر روی آن تأکید بسیاری می شود.
وی با اظهار تاسف از اینکه مرحوم علامه طباطبایی روایتی را که این نظر شیعه را منعکس می کند، نقل نمی کند، ادامه داد: اما گویا علامه به تعدد ابلاغ عقیده دارند.
وی مدعی شد که مرحوم علامه طباطبایی صراحتا به منشأ اختلاف اشاره‌ای نمی‌کند و در این باره افزود: اگر ثابت شود که قرائات مختلف به هر نحوی در زمان پیامبر بوده است، این قرائات برای ما حجت خواهند بود.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید رضا مودب، یکی از نقادان حاضر در این نشست، با بیان اینکه مرحوم علامه طباطبایی کتاب قرآن در اسلام یا شیعه در اسلام را در برابر مستشرقان به اختصار بیان کرده اند، اظهار داشت: ایشان در این دو کتاب در مقام تحلیل آرای خود نبوده است و صرفا فهرست وار اندیشه ها را تبیین می کرده اند.
وی از این تحلیل خود نتیجه گرفت: پس نمی‌توان نداشتن تحلیل در آن کتاب‌ها، پذیرش رأی تعدد قرائات از سوی ایشان، آن هم به نحو خاص، و نه بر اساس عقیده رایج شیعه داشت.
او که تاکید داشت نظر مرحوم علامه در کتاب المیزان صراحتا بیان شده است، اظهار داشت: علامه در المیزان اگرچه ورود ایشان به بحث قرائات متعدد است و جهت خاص را مشخص نکرده، اما آن به این جهت است که ایشان قول معروف شیعه را پذیرفته است.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر عزیزی کیا، یکی دیگر از نقادان حاضر در این نشست، بر این عقیده بود که مرحوم علامه طباطبایی در کتاب هایی همچون "قرآن در اسلام" و "شیعه در اسلام" بنای بر توسعه بحث نداشته، و صرفا اندیشه ها را تبیینی اجمالی کرده است.
او با بیان اینکه اگر علامه می‌خواست بحث تئوریک قرائت را در المیزان مطرح کند و آنگاه به تعدد قرائات نمی‌پرداخت، اشکال جناب میبدی درست بود، ادامه داد: اما علامه اصلا درصدد این بحث نبوده است.
وی با این اعتراض که علامه طباطبایی کجا تعدد قرائات را به پیامبر مستند کرده است؟، ادامه داد: برای تبیین بهتر این بحث، لازم و ضروری است که معنای پذیرش تعدد قرائات مشخص شود.
پایان پیام/
نظر شما