خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه به نقل از طلیعه، «محمدعلی متفکرآزاد» درباره احتکار کالا توسط مصرف کنندگان در وضعیت بحران فعلی اقتصاد، گفت: علت رفتار مردم، رفتار پیشین تولیدکنندگان و فروشندگان و بی اعتمادی به آنهاست. انتظارات مردم رفتار آنها را هدایت می کند. وقتی در جامعه رفتارهای پیشین گروه های تاثیرگذار به نحوی است که در مردم انتظارات خاصی را به وجود می آورد، مردم هم بر اساس آن انتظارات عمل می کنند.
استاد اقتصاد دانشگاه تبریز بیان کرد: احتکار کالا توسط مردم از یک جهت طبیعی است و از سوی دیگر هم طبیعی نیست. مردم باید دارای فرهنگ غنی ایرانی اسلامی باشند که در این شرایط به دنبال احتکار نروند بلکه با رعایت انصاف اگر در خانه کالای اضافه ای داشته باشند در بازار عرضه کنند تا تقاضا کاهش پیدا کند. فرهنگ ما بسیار غنی تر از آن چیزی است که هر شخص فقط به فکر خود باشد.
متفکرآزاد با بیان اینکه متاسفانه در دهه های اخیر مردم گرایش به فرهنگ سرمایه داری پیدا کرده اند، گفت: بعد از دهه ۶۰ رفتارها جنبه اشرافی گری و خودخواهانه و فزون طلبی پیدا کرد و منشا آن در رفتار دولتمردان و الگوهای جامعه دیده می شد. وقتی برخی سیاست مداران و مدیران رفتارهای اشرافی گری دارند مردم هم به آن فرهنگ سوق پیدا می کنند و آنها را از فرهنگ اسلامی و انقلابی دور می کنند.
وی تصریح کرد: از نظر اقتصادی وقتی گروه های تاثیرگذار مانند دولت و تولیدکننده و فروشنده، بی اعتمادی نسبت به آینده اقتصاد را به وجود می آورند، مردم هم اقدام به احتکار کالا می کنند. وقتی مصرف کننده به دنبال کالایی در بازار می رود که کمیاب شده، دست به احتکار آن کالا می زند.
متفکرآزاد ابراز کرد: از نظر فرهنگی و اقتصادی، احتکار به اقتصاد ملی ضربه می زند. بخش خصوصی شناسنامه دار ما متاسفانه از دانش اقتصادی لازم برخوردار نیستند. بخش خصوصی کشورهای صنعتی از دانشی برخوردارند که منافع بلندمدت آنها در پیوند با منافع ملی شان است یعنی اگر اقتصاد ملی شکوفا شود منافع بخش خصوصی هم در بلندمدت رونق می گیرد، اما متاسفانه بخش اعظم اقتصاد خصوصی مانند ایران خودرو، پتروشیمی و فولاد و لوازم خانگی به فکر منافع کوتاه مدت خود هستند حتی زمانی که اقتصاد ملی دچار بحران می شود.
استاد دانشگاه تبریز اضافه کرد: دانش بخش خصوصی اقتصاد در آن اندازه نیست که بدانند اگر اقتصاد ملی را با احتکار از پای دربیاورند منافع بلندمدت خودشان هم از بین می رود. اگر متوجه این ضرر هم باشند باز به دنبال منافع کوتاه مدت خود هستند.
وی یادآور شد: در جنگ جهانی دوم تمام زیرساخت های اقتصاد آلمان و ژاپن نابود شد اما اکنون آلمان و ژاپن جزو برترین قدرت های اقتصادی هستند. اقتصاد این دو کشور در اختیار بخش خصوصی است اما چگونه بعد از جنگ جهانی توانستند دوباره به رتبه های برتر جهان برسند؟ این کشورها به منافع بلندمدت خود فکر کردند و می دانستند منافع بلندمدت بخش خصوصی در پیوند با تقویت منافع ملی اقتصادشان است لذا در برهه کوتاهی فداکاری کردند و منافع کوتاه مدت را نادیده گرفتند و به نفع منافع بلند مدت خودشان اقتصاد ملی را تقویت کردند.
متفکرآزاد با اشاره به مسئولیت بخش خصوصی در شرایط فعلی گفت: وظیفه بخش خصوصی ما در شرایط فعلی این است که در برابر فداکاری ملت و شهدا که امنیت را برای کشور به ارمغان آوردند تا بخش خصوصی بتواند رشد کند، به منافع و مصالح عمومی و تقویت اقتصاد و پول ملی بیندیشند و نه به منافع کوتاه مدت و احتکار و انبار کالا. اگر به این روند ادامه دهند هم خودشان نابود می شوند و همه صدمه بزرگی به اقتصاد ملی می زنند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا طی ۴۰ سالی که از انقلاب اسلامی می گذرد انسان اقتصادی مسلمان تربیت نشده که با رفتارهای صحیح دست به احتکار و کم فروشی نزند به وضعیت نابسامان اقتصادی دامن بزنند، گفت: ما در دانشگاه ها، نظام آموزش و پرورش و خانواده های مان نتوانستیم تعلیم و تربیت اسلامی را به طور جدی پیگیری کنیم. ضمن اینکه الگوی عملی درستی ارائه نشده است. وقتی دولتمردان ما بعد از جنگ اشرافی گری و رویکرد دنیاگرایی را رواج دادند و از روحیه انقلابی فاصله گرفتند، این خصوصیت در جامعه هم رواج پیدا می کند.
وی ادامه داد: در روایت «الناس على دین ملوكهم» آمده است که مردم بر دین دولتمردان شان هستند. وقتی دولتمردان ما از دهه ۷۰ به این سو روی به افزون خواهی و دور شدن از آموزه های اسلامی می روند، مردم هم از آنها تبعیت می کنند و همین سیر ادامه پیدا کرد. ما نظام سازی و الگوسازی موفق نداشتیم. مقام معظم رهبری بارها در نامگذاری سالها به مقوله اقتصادی تاکید کردند و هشدار دادند اما از سوی مجریان و مسئولان نادیده گرفته شد.
وی با اشاره به تاثیر فضای مجازی بر تحولات و نابسامانی های بازار، گفت: در فضای مجازی بمباران اخبار بر افکار مردم غلبه پیدا کرده و سواد مجازی هم در عین حال در مردم وجود ندارد. به همین علت مردم به شدت تحت تاثیر فضای مجازی قرار گرفتند. تاثیر این فضا بیشتر از تاثیر تعلیم و تربیت رسمی بوده است.
وی تصریح کرد: خانواده ها وقتی گرایشات مادی و دنیاطلبانه پیدا کردند و از آموزه های اسلامی دور شدند فرزندان هم از آنها تاثیر می گیرند. باید اذعان کنیم که در الگوسازی موفق عمل نکرده ایم و فضای مجازی هم تاثیرات فراوانی بر افکار مردم گذاشتند.
استاد دانشگاه تبریز اظهار کرد: دشمنان هزینه های زیادی در فضای مجازی می کنند. زمانی مقام معظم رهبری فرمودند: «فضای مجازی قتلگاه جوانان ما شده است» اما کسی به این سخن توجهی نکرد. رییس شورای عالی فضای مجازی مدت ها قبل باید این حرف را جدی می گرفت.
وی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: این فضا می تواند هم اقتصاد و هم فرهنگ را تخریب کند و باعث شود مردم به سوی فروشگاه ها هجوم بیاورند و کالا احتکار کنند و یا بعضی ماشین خود را فروخته و دلار بخرند اما با ضرر و زیان مواجهه شوند. می توان فضای مجازی را ساماندهی کنند و برای ارتقای سطح سواد در استفاده از فضای مجازی تلاش کنند.
نظر شما