خبرگزاری شبستان - قم: حوزه های علمیه به عنوان مهمترین و شاخص ترین داعیه دار ترویج و تبیین معنویت و دینداری در طول تاریخ، هماره محور تحولات و نقطه عطف در تاریخ بوده و هستند. حوزه های علمیه نه تنها جریان ها را راهبری کرده و می کنند بلکه در بسیاری از مقاطع تاریخی، خود، جریان ساز و حادثه ساز بوده اند.
با این نگرش، مدیریت درونی حوزه ها و یا حتی نگاهی که از بیرون به حوزه های علمیه می شود، به طور جد و حتم می تواند تعیین کننده و سرنوشت ساز هم در چگونگی ادامه حیات حوزه های علمیه و هم کارکردها و مدیریت بیرونی جامعه توسط حوزه ها باشد.
بر اساس همین رویکرد، می توان اساس شکل گیری انقلاب اسلامی و رهبری داهیانه امام راحل به عنوان یک حوزوی و عالم دینی را تفسیر و تبیین کرد. با انقلاب بسیاری از نگرش ها در حوزه های علمیه تغییر یافت. از سوی دیگر پس از جریان انقلاب، هم از ناحیه حضرت امام(ره) و هم مقام معظم رهبری، مباحثی مبنی بر تحول در حوزه های علمیه و لزوم موضع گیری این نهاد در مسایل مختلف مطرح شد. این امر در سال های اخیر به طور جد از سوی مقام معظم رهبری در دیدارهایی که به بهانه های مختلف، طلاب و اساتید حوزه های علمیه با ایشان داشته اند، مورد تاکید و سفارش خاص ایشان قرار گرفته است.
تحول در حوزه های علمیه چه از لحاظ آموزه ها و تعالیم محتوایی و چه از منظر ساختار و روش، مسئولیت علمای دین در نظریه پردازی و تولید علوم انسانی، ضرورت تبیین چشم انداز و برنامه ریزی در حوزه های علمیه بخشی از توصیه هایی بوده که ایشان دائما به آن نظر داشته و دارند. بعد از گذشت 2 سال از آخرین سفر مقام معظم رهبری به قم و دیدار حوزویان با ایشان، بر آن شدیم تا در گفتگو با صاحبنظران این مسایل مهم و راهکارهای دستیابی به حوزه علمیه مطلوب را مورد بررسی قرار دهیم.
از جمله این افراد حجت الاسلام رجبی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه است. وی در بخش نخست این گفتگو که در تاریخ 14 آبان در خبرگزاری شبستان منتشر شد بر لزوم توجه هر چه بیشتر به نخبگان زن حوزوی و استفاده از این ظرفیت و همچنین رفع فاصله حوزه از وضعیت مطلوب تاکید کرد. حجت الاسلام رجبی بخش دوم گفتگو بر لزوم ایجاد تحول در حوزه های علمیه تصریح کرد و گفت: هر نظام آموزشی در طول زمان نیاز به تحول دارد، مخصوصا در حوزه های علمیه که درس ها و کتب آن در مقطع زمانی خاصی به نگارش درآمده باید در هر زمانی و مناسب با مقتضیات آن دوره با تدوین متونی جدید مناسب سازی شود.
وی ادامه داد: در همین راستا مواد درسی و سرفصل ها نیاز به بازنگری و تکمیل دارد که البته در این خصوص حوزه های علمیه تا کنون تجربه های خوبی داشته اند.
قدرت پاسخگویی به نیازهای روز جامعه شاخصه ای مهم برای فارغ التحصیلان حوزه
عضو جامعه مدرسین در ادامه با تاکید بر لزوم طرح مسائل روز جامعه و همچنین نیازهای نظام در حوزه های علمیه و مخصوصا در جلسات بحث و بررسی خاطرنشان کرد: جامعه امروز با نیازهایی روبرو است که باید زمینه طرح آن در حوزه فراهم شود و فارغ التحصیلان این نهاد مقدس بتوانند در جامعه پاسخگوی این نیازها و پرسش ها باشند.
وی گفت: باید در حوزه های علمیه نقد و نظر و کرسی های آزاداندیشی بیشتر رواج یافته و در آینده شاهد نتایج آن در هدایت جامعه باشیم.
حجت الاسلام رجبی افزود: البته یکی از مهم ترین امتیازات حوزه همین جلسات نقد است ولی باید این جلسات در قالب جدید و در سطوح قشر جوان برگزار شود تا طلاب جوان به بیان ایده های خود بپردازند.
اجتهاد پویا یک اصل مهم در مکتب تشیع // شیعیان درها را به روی نظریه های جدید بازگذاشته اند
وی در ادامه تصریح کرد: ما معتقد به اجتهاد پویا هستیم برخلاف اهل سنت که باب اجتهاد و نظریه پردازی را به روی خود بسته اند این باب در مکتب تشیع همیشه باز است.
حجت الاسلام رجبی اضافه کرد: اصلا فلسفه تغییراتی که پس از فوت مجتهد مورد تقلید هر فرد اتفاق می افتد نیز ریشه در همین جریان دارد و بر لزوم داشتن نظریه جدید تاکید می کند.
قائم مقام موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) گفت: البته این دیدگاه باید در حوزه علوم انسانی نیز بیشتر تقویت شده و شاهد اسلامی سازی علوم انسانی در کشورمان در آینده نزدیک باشیم.
وی با اشاره به حرکت های کم و ناچیز گذشته در این خصوص خاطرنشان کرد: قبلا در این زمینه احساس نیاز جدی نمی شد ولی امروز باید یه نظریه پردازی ها، نقد و نظرها و کرسی های آزاد اندیشی در حوزه های علمیه نظر ویژه داشته باشیم، البته باید با برنامه در این راه قدم بگذاریم تا بتوانیم با دست پر برگردیم.
زمینه برای حضور تاثیرگذار اندیشمندان حوزوی در صدا و سیما فراهم شود
حجت الاسلام رجبی در بخش پایانی صحبت های خود بر لزوم حضور عمیق تر اندیشمندان و محققان حوزوی در برنامه های سازمان صدا و سیما به عنوان یکی از مطالب مورد تاکید مقام معظم رهبری اشاره کرد و گفت: متاسفانه در برخی موارد مشاهده می شود که برای حضور یک پژوهشگر و محقق حوزوی در برنامه های این 2 نهاد بدون هماهنگی از قبل و به صورت فوری دعوت می شود که البته این نوع دعوت فرصت مطالعه و حضور تاثیرگذار این کارشناس در برنامه را از بین می برد.
وی ادامه داد: این سازمان باید مطالعه دقیق تری در این خصوص داشته باشد و با حرکت برنامه ریزی شده و انتخاب افرادی توانمند زمینه را برای حضور تاثیرگذار اندیشمندان حوزوی در رسانه های جمعی فراهم کند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه با اشاره به اهداف تشکیل گروه مشاوران روحانی در مسائل رسانه ای و تربیتی تصریح کرد: اگر این گروه از مشاوران بتوانند با توجه به نیازها و بر اساس برنامه ای دقیق حرکت کنند و در نهایت به اهداف جامه عمل بپوشانند، می توان از این اقدام به عنوان گامی مهم در راستای استفاده از توانمندی های اندیشمندان حوزوی در ظرف رسانه های عمومی نام برد.
وی با اشاره به جمله ای از امام راحل گفت: ایشان از صدا و سیما به عنوان دانشگاه نام بردند و می توان برای بهره مندی هر چه بیشتر از این ظرفیت با دوراندیشی و آینده نگری بیشتر برنامه ریزی کرد.
پایان پیام/
نظر شما