به گزارش خبرنگار شبستان، دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت صبح امروز چهارشنبه، 18 اردیبهشت در محل کتابخانه ملی کار خود را آغاز کرد.
بر پایه این گزارش، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با عنوان "نقش الگوی حکمی- اجتهادی در پیشرفت اسلامی" در این کنفرانس به سخنرانی پرداخت.
وی با بیان اینکه الگوی حکمی-اجتهادی یکی از دیدگاه‌های اسلامی‌سازی علوم انسانی است که از پرتو حکمت خودی (حکمت نوین اسلامی) به فلسفه‌های مضاف به امور راه پیدا می‌کند، اظهار کرد: موارد یادشده مبانی حکمی علوم انسانی را به ویژه در توصیف انسان مطلوب و نقش آن در توصیف انسان تحقق‌یافته و تغییر آن به انسان مطلوب تبیین کرده است.
حجت الاسلام خسروپناه گفت: روش اجتهادی نیز در هر سه ساحت علوم انسانی نقش‌آفرینی می‌کند و مقوله پیشرفت و توسعه نیز به سه ساحت پیشرفت محقق و تغییر آن به پیشرفت مطلوب نظر دارد ضمن آنکه الگوی حکمی- اجتهادی می‌تواند برای هر سه ساحت پیشرفت با رویکرد اسلامی روش مناسبی باشد.
رییس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به فرآیند تمدن‌سازی اسلامی اشاره کرد و افزود: عقلانیت اسلامی در رأس تمدن‌سازی قرار دارد و بعد از آن حکومت اسلامی محقق می‌شود که ما به طور نسبی این دو را پشت سر گذاشته‌ایم. بعد از مراحل یادشده نوبت حکومت اسلامی می‌شود.
وی ادامه داد: حکومت اسلامی به حکمت مطلق، حکمت مضاف و حکمت علوم می‌پردازد و تقریبا می‌تواند با این مولفه‌ها انسان‌شناسی و ارزش‌شناسی را استخراج کرد اما نیاز عمده ما به روش‌شناسی است. به شخصه پیشرفت حکیمانه را به تغییر تدریجی تکاملی کوثری ترجمه کرده‌ام.
حجت الاسلام خسروپناه با بیان اینکه پیشرفت حکیمانه دارای دو مولفه علم و نهادها می‌شود، عنوان کرد: من در بحث علم دینی معتقد به الگوی حکمی- اجتهادی هستم، یعنی برای آنکه بتوانیم علوم را اسلامی کنیم باید برای هر دسته از علوم الگویی را ارایه دهیم لذا برای علوم رفتاری- اجتماعی الگوی حسن اجتهادی را پیشنهاد کرده‌ام که 4 کارکرد در این الگو در حوزه تولید علوم انسانی قابل ارایه است که عبارتند از: 1- توصیف انسان مطلوب 2- توصیف انسان محقق 3- نقد انسان محقق 4- تغییر انسان محقق به انسان مطلوب که این فرآیند به ما نشان می‌دهد علوم رفتاری و اجتماعی از چه اجزایی برخوردار است.
وی با بیان اینکه معمولا در بحث‌های اسلامی‌سازی علوم و به ویژه علوم انسانی چنین عنوان می‌شود که مبانی اسلامی علوم را اسلامی می‌کنند، ابراز کرد: به نظرم سال‌های سال است که در این مورد سخن می‌گوییم اما این مبانی حقیقتا چگونه بر علم تأثیر می‌گذارد، من در الگوی حکمی اجتهادی نشان دادم که در ارکان چهارگانه علوم رفتاری اجتماعی چه ساحتی حاکم است.
حجت الاسلام خسروپناه تصریح کرد: سه کاربرد را برای روش اجتهادی که پیشتر بدان اشاره کردم در نظر گرفتم که عبارتند از 1- عرضه اصول مستخرج از قرآن و تطبیق آن با فروع 2- ارایه پرسش‌های مستخرج از جامعه بر قرآن و متون دینی 3- شناخت انسان محقق و بررسی اینکه قرآن چه پرسش‌هایی درباره این انسان دارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در بحث پیشرفت باید قبل از هر چیز توصیف حکیمانه از این مقوله ارایه داده و توصیف، نقد توسعه مدرن ایرانی و همچنین تفسیر توسعه مدرن به پیشرفت حکیمانه را مدنظر قرار دهیم.
شایان ذکر است، دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت صبح امروز چهارشنبه، 18 اردیبهشت در کتابخانه ملی آغاز به کارد و تا ظهر فردا به کار خود ادامه می دهد.
پایان پیام/
نظر شما