خبرگزاری شبستان: قناعت سبب اعتماد به نفس و احساس بی‌نیازی نسبت به دیگران می‌شود به گونه‌ای که هر گاه این صفت حسنه، ملکه جان آدمی گردد و او حقیقتا منصف به چنین صفتی شود این شخص حتی در برابر صاحب‌منصبان و حاکمان نیز سر تعظیم و تسلیم فرو نخواهد آورد. متن زیر بخشی از مطالب منتشر شده در کتاب "نقش مسجد در ترویج فرهنگ قناعت و صرفه جویی" است که منتشر می کنیم.
در تاریخ آمده است که اسکندر دیو جانس حکیم را به مجلس خویش فرا خواند، حکیم از پذیرش دعوت خودداری نمود و به قاصد گفت به اسکندر بگو او نزد من بیاید چرا که من به او نیازی ندارم و در سایه قناعت خود را بی‌نیاز از آن می‌بینم که نزد او آیم.
در همین زمینه امام علی (ع) در سخن گرانمایه خویش چنین فرموده‌اند: "بی‌نیازی ورزیدن از سلاطین و ملوک خود بدترین سلطه و سلطنت است".
با این اوصاف قناعت را می‌توان برگرفته از همت بلند و طبع غنی دانست، همچنان که طمع‌ورزی و گشودن دست نیاز و اظهار عجز را می‌توان نماد کوتاهی همت و شخصیت ذلیل آدمی دانست. حضرت امام علی (ع) در یکی از سخنان حکیمانه خویش در این خصوص می‌فرماید: "از نشانه‌های همت بلند و شرافت‌مندانه، ملازمت قناعت است".
راز بی نیازی از خلق!
امام صادق (ع) فرمود: "مردی از یاران پیامبر را زندگی دشوار شد. همسرش گفت: کاش خدمت پیامبر (ص) می‌رفتی و از او چیزی می‌خواستی. مرد خدمت پیغمبر (ص) رفت و چون حضرت او را دید فرمود هر کس از ما چیزی بخواهد به او عطا می‌کنیم و هر که بی‌نیازی می‌ورزد، خدا او را بی‌نیاز کند. پس مرد برگشت و ماجرا را برای همسرش بازگو نمود. زن گفت: برگرد و او را از حال خود آگاه ساز. مرد دوباره به خدمت حضرت آمد و چون پیامبر او را دید همان سخن را تکرار کرد و بار سوم نیز این قضیه تکرار شد، بنابراین مرد کلنگی را عاریه نموده و به وسیله آن هیزمی فراهم کرد و مقداری آرد فروخت. فردا نیز همین کار را ادامه داد تا آنکه کلنگی خرید و کار او چنان رونق گرفت که مدتی بعد ثروتمند و بی‌نیاز شد. پس از مدتی پیامبر (ص) را دید و ماجرا را بیان نمود. پیغمبر (ص) فرمود: من که به تو گفتم هر که از ما سوال کند به او عطا می‌کنیم و هر که بی‌نیازی ورزد، خدایش بی‌نیاز گرداند.
همچنین وجود و تحقق قناعت در زندگی فردی و اجتماعی اشخاص، نمایانگر برخورداری از نوعی ویژگی است که از آن با عنوان عقل‌مداری و عقل‌محوری می‌توان نام برد.
بدیهی است، آدمی به خودی خود به سوی افراط و تفریط کشش دارد و حرکت بر مدار عقل می‌تواند انسان را از زیاده‌روی و کج‌روی بازدارد. این برداشت در تعابیر و سخنان ائمه (ع) نیز انعکاس یافته است. چنانکه امام علی (ع) فرمودند: " هر که عقل مدارست قناعت می‌ورزد و نیز فرمود از آراستگی مرد به زینت عفت و قناعت می‌توان بر عقل او استدلال کرد."
رابطه قناعت با حیات طیبه
ائمه هدی (ع) زندگی قناعت‌ورزانه را مصداق حیات طیبه و زندگی گوارا عنوان نموده‌اند چنانکه از امام علی (ع) و امام صادق (ع) پرسیدند مقصود از حیات طیبه در آیه "فلنحیینه حیاه طیبه" چیست، فرمودند: "زندگی با قناعت."
همچنین حضرت علی (ع) قناعت‌ورزی را گواراترین و پاکیزه‌ترین گونه زندگی دانسته‌اند: "القناعه اهناعیش قناعت گواراترین زندگی است" و نیز در سخن دیگری فرموده‌اند: " الطیب العیش القناعه" قناعت گواراترین زندگی است."
5کلید زندگی گوارا!
شیخ صدوق از امام صادق نقل فرموده است که فرمود: پنج چیز است که هر کس آن را دارا نباشد زندگی بر او گوارا نخواهد بود: 1- صحت و سلامت 2- امنیت 3- بی‌نیازی 4- قناعت 5- انیس و همدم موافق.
طبیعی است، از بارزترین آثار و تبعات قناعت، کسب عزت و عزت‌مندی است. امام علی (ع) فرمودند: "قناعت عزت است. در مقابل آن عدم پای‌بندی به قناعت و دست حاجت به سوی برخی افراد درازکردن نتیجه‌ای جز خواری و حقارت دربر نخواهد داشت. چنانکه امام علی (ع) می‌فرمایند: "خوار کسی است که حاجت به افراد پست و دون داشته باشد" و نیز فرمودند: "فوت الحاجه خیر من طلبها من غیر. از بین رفتن حاجت بهتر از آن است که برای آن به دونان مراجعه گردد."
بنابراین گزارش کتاب نقش مسجد در ترویج فرهنگ قناعت و صرفه جویی به قلم محمد علی موظف رستمی و داریوش فتاحی به همت انتشارات پرهیب روانه بازار نشر شده است. از جمله مطالی گردآوری شده در این کتاب سه فصلی می توان به "مسجد، قناعت و صرفه جویی"، "قناعت، اعتدال، میانه روی و اسراف" و راهکارهای صرفه جویی و اصلاح مصرف" اشاره کرد.
پایان پیام/
نظر شما