لوکری، آخرین فیلسوف مشایی بود

به گزارش خبرنگار شبستان، دکتر مقصود محمدی، دانشیار فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، با ارائه مقاله خود با عنوان «لوکری آخرین فیلسوف مشایی سینوی»، به تبیین برخی آرا و زندگی این فیلسوف سینوی پرداخت.

وی با بیان اینکه ابوالعباس فضل بن محمد لوکری ادیب، ریاضیدان و فیلسوف برجسته قرن پنجم هجری است که به یک واسطه شاگرد شیخ الرئیس یعنی شاگرد بلاواسطه بهمنیار و به سه واسطه استاد خواجه نصیر طوسی بوده است، اظهار داشت: لوکری ادیب صاحب نامی بود که به دو زبان فارسی و عربی شعر می سرود.

وی  لوکری را یکی از دانشمندان و فلاسفه‌ای معرفی کرد که در مجامع علمی ما واقعاً ناشناخته بود و اظهار داشت: اما در طبقات سلسله فلسفی لوکری جایگاه خوبی دارد. او از نظر مقام علمی یک ادیب صاحب نام بود و به دو زبان فارسی و عربی شعر می‌سرود. او دیوانی داشت که به دست ما نرسیده است.

محمدی با اشاره به دیوان وی که تنها ابیات معدودی از آن باقی مانده است، ادامه داد: علاوه بر این، وی رساله ای دارد که در آن اصول همه علوم حکمی یعنی منطق، طبیعیات ، الهیات، ریاضیات و حکمت عملی را به زبان فارسی به نظم کشیده و به نثر سلیس فارسی شرح داده است.

وی لوکری را ریاضیدان برجسته ای می دانست که با همکاری چند نفر از ریاضیدانان و ستاره شناسان معروف مانند خیام نیشابوری، خازنی و واسطی مأمور تنظیم تاریخ جلالی ملاکشاهی شد و در رمضان سال 471 قمری آغاز فرودین را به اول برج حمل بردند.

محمدی لوکری را به عنوان یکی از فلاسفه بزرگ قرن پنجم معرفی کرد و گفت: او به فلسفه مشاء تسلط کامل داشت و فلسفه را در خراسان بزرگ اشاعه داد و شاگردان برجسته و صاحب نامی را مانند قطب الزمان طبسی مروزی، عبدالرزاق ترکی و شرف الزمان ایلاقی آموزش داد.

وی با بیان اینکه دانشمندان بزرگی که در خراسان آن زمان زندگی می‌کردند اکثراً شاگرد او بودند، از کسانی مانند قطب‌الزمان محمد طاهر طبرسی، مجد الافضل عبدالرزاق ترکی، سید الامام محمد ایراقی، عین‌الزمان حسین‌بن علی ‌بن قطان، غلیانی، امام ابوالفتح، ابونصر، افضل الدین غلیانی به عنوان شاگردان او نام برد.

وی افضل الدین غلیانی را پیرو غزالی معرفی کرد و گفت: این شخص به بدگوی یها و ردهایی که غزالی بر ابن‌سینا می‌نویسد، راضی نمی‌شود و می‌گوید که شما حق مطلب را ادا نکردید . حدوث العالم کتابی است که او نوشته و در آن ابن‌سینا را به خبث طینت متهم کرده است .

محمدی با اشاره به اینکه لوکری به عنوان کتاب درسی یک مجموعه کامل از همه علوم حکمی فلسفه مشاء را تألیف کرده است، ادامه داد: حیات لوکری مقارن با دوران حکومت غزنویان و سلجوقیان یعنی دوره انحطاط علوم عقلی بود و در نهایت با ظهور ابوحامد محمد غزالی دشمن قسم خورده فلسفه سلسه مشاء با لوکری به پایان رسید.

وی با معرفی اثری از لوکری که خودش آن را تصحیح کرده، آن را  اسرار الحکمة معرفی کرد و گفت: در این کتاب مسائل مهم و اصول پنج قسمت حکمت به نظم کشیده شده و شرح داده شده است. لوکری این کتاب را درباره منطق ـ طبیعیات، الهیات ـ ریاضیات درباره حکمت عملی نوشته است.

محمدی که لوکری را به عنوان آخرین فیلسوف مشایی به معنای اخص می دانست، اظهار داشت: البته با این که علوم عقلی از این حادثه انحطاط علوم ، آسیب فراوان دید اما پس از مدتی مجهزتر به میدان آمد.

 پایان پیام /