آیا ولایت فقیه از اصول دین است؟

خبرگزاری شبستان: اگر ولایت فقیه مساله کلامی است آیا از اصول دین و مذهب به حساب می آید و اعتقاد و ایمان به آن لازم است؟ پاسخ این سوال از لسان آیت الله جوادی آملی بیان می شود:
گر چه مسائل مربوط به اصول دین و مذهب جزء علم کلام است؛ لیکن هر مطلب کلامی الزاما از اصول دین یا مذهب نیست، زیرا لازمه چنین چیزی وجوب یادگیری همه مباحث و مسائل علم کلام بر مردم است و ولایت فقیه جانشین امام معصوم (ع) است که امامت آن امام جزء اصول مذهب است نه اصول دین. و اگر متفکران اسلامی ولایت فقیه را به عنوان مساله کلامی مطرح کرده اند، بر اساس نیابت فقیه از امام معصوم است نه اینکه خود ولایت در حدّ توحید، نبوت و معاد، جزء اصول دین یا در حد امامت جزء اصول مذاهب باشد.

اگر مساله ای ضروری باشد و انکار آن به انکار رسالت و دین بینجامد، و انسان به استلزام انکار رسالت توجه داشته باشد و یا علم و عمد، آن را انکار کند، از دین خارج می شود. در اصول مذهب نیز همین گونه است؛ یعنی اگر انسان بداند چیزی ضروری مذهب است و انکار آن به انکار و نفی یکی از اصول مذهب می انجامد و با علم و عمد آن را انکار کند از مذهب خارج می شود ولی از دین خارج نمی شود اما یک مساله عمیق نظری و پیچیده چنین نیست و بر فرض هم که ضروری باشد، باید به تلازم انکار آن با انکار رسالت توجه داشته باشد.
بنابراین ولایت فقیه نه مانند نبوت است و نه مانند امامت، البته اگر ولایت فقیه به وسیله برهان برای کسی ثابت شود و پس از ثبوت برهانی و قطعیت استناد آن به شارع مقدس، آن را انکار کند، حکم انکار ضروری را دارد و انکار ضروری دین، غیر از انکار توحید یا نبوت است، بلکه باید مستلزم انکار یکی از آنها باشد و چنان که گذشت انکار آگاهانه یک مطلب ضروری دین؛ مایه خروج از آن خواهد بود.

بنابراین صرف ثبوت ولایت فقیه و وجوب ایمان قلبی به آن و لزوم تعهد عملی برابر آن موجب نمی شود که این حکم همتای حکم توحید، نبوت، معاد و مانند آن باشد.
پایان پیام/