خبرگزاری شبستان: آیا پذیرش مردم به ولایت پیش از اثبات کلامی آن چگونه ممکن است؟، پاسخ به سوال مزبور و سوالی دیگر در این زمینه را از لسان آیت الله جوادی آملی برگرفته دنبال می کنیم:
اگر فرضا ولایت فقیه در علم کلام اثبات نشود، آیا می توان آن را با ادله ظنی روایی یا ظواهر قرآن اثبات کرد؟
بله جنبه فقهی آن ثابت می شود، چون عدم نصب ولی، در علم کلام هرگز ثابت نشده و نمی شود؛ البته اگر در کلام به صورت یقینی ثابت شود که فقیه جامع الشرایط، منصوب از سوی خدا نیست، مجالی برای حکم فقهی نخواهد بود؛ ولی جنبه کلامی اش در حد مظنه است. با ادله ظنی نمی توان حکم قطعی کلامی را اثبات کرد ولی در فقه همان ادله ظنی حجت است. البته منظور از ادله ظنی، ادله ظنی معتبر است نه ظن مطلق، زیرا مبنای انسداد علم و علمی ناصواب است.
چگونه ممکن است که از نظر فقهی مردم را موظف به پذیرش ولایت بدانیم ولی هنوز اصل آن در علم کلام اثبات نشده است؟
برای اثبات وظیفه فقهی دو راه وجود دارد: یکی از راه ملازمه مساله فقهی با مساله کلامی و دیگر، راه مستقل و مستقیمی که طی آن روایات فقهی، وظیفه مکلفان را روشن می کند؛ یعنی در یک مساله کلامی، ممکن است ادله قطعی عقلی به ذهن ما نیاید یا ادله نقلی یقینی مثل خبر واحد محفوف به قرینه قطعی یا خبر متواتر به دست ما نرسیده باشد و به همین دلیل ما در اثبات آن مساله کلامی مشکل داشته باشیم ولی با ادله نقلی ظنی می توان به صورت مستقل وظیفه فقهی را بدست آورد.
خلاصه آن که یکم: در مساله کلامی دلیل نقلی قطعی همانند عقلی یقینی حجت است.
دوم: عدم ثبوت قطعی ولایت فقیه در علم کلام غیر از ثبوت قطعی عدم آن در علم کلام است.
سوم: حکم فقهی به حجیت لازم در علم فقه نیاز درد نه علم کلام.
چهارم: در حکم فقهی میان نماز که ستون دین است با سایر احکام فرعی فرقی نیست زیرا معیار همه آنها حجت معتبر در فقه است نه کلام.
پنجم: مساله کلامی یک جنبه اصلی دارد که رکن آن است و یک جنبه فرعی که اثر آن؛ اما مساله فقهی فقط اثر عملی دارد.
پایان پیام/
نظر شما