به گزارش خبرگزاری شبستان، ولایت فقیه در عصر غیبت امام معصوم (ع) از جمله مباحثی است که سوالات متعدد پیرامون آن مطرح است، از این رو در این نوشتار به یکی از آنها از لسان آیت الله جوادی آملی پلسخ داده می شود:
آیا غیر فقیه می تواند حاکم جامعه اسلامی باشد و مسائل دینی و فقهی را از فقها و مراجع عصر بگیرد؟
مسوول هر موسسه فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، نظامی و ... باید سه ویژگی داشته باشد؛ نخست آن که در همان رشته ای موسسه برای آن هدف تشکیل شده است، کارشناس و متخص باشد تا بتواند آن را خوبی اداره کند. دیگر آن که امین باشد و سوم این که توانایی مدیریت عملی را داشته باشد و این امری روشن و واضح است که در همه جای جهان بدان عمل می کنند.
حاکم هر کشوری باید علاوه بر شایستگی در صفات عملی، به قانون اداره آن کشور آگاهی دقیق و کامل داشته باشد، پس به صورت طبیعی حاکم کشور اسلامی نیز باید کارشناس اسلامی و آگاه به معارف و احکام دین باشد تا بتواند کشور را بر اساس رهنمودهای اسلام اداره کند. چنین شخصی همان فقیه جامع الشرایط است که با دلیل های سه گانه عقلی محض، دلیل تلفیقی از عقل و نقل، و اجمالی از دلیل نقلی، ولایت او اثبات می شود.
اکنون پرسش این است که آیا شخص غیرفقیه و نا آشنا با مسائل دینی می تواند حکومت اسلامی را دست گیرد و احکام فقهی و مسائل اسلامی را از فقیه اعلم زمان فرا گیرد؟
این مسئله دو فرض دارد: نخست آنکه شخص حاکم الزاما مسائل دینی را از فقیه جامع الشرایط فرا بگیرد که در این صورت ولایت و حکومت از آنِ فقیه جامع الشرایط است و شخص مزبور تنها مجری احکام است و چنین چیزی حتی در قانون اساسی نیز آمده است که رهبر می تواند بخشی از اختیارات خود را به دیگری واگذار کند. (اصل یکصد و دهم قانون اساسی)
در این فرض، شخص حاکم منصوب از طرف فقیه جامع الشرایط است، نه آنکه خود به طور مستقل حکومت کند.
فرض دیگر نیز آن است که شخص حاکم، ملزم به دریافت نظر و اجرای آن نباشد، بلکه هر زمان که صلاح دانست و در هر موردی که میل داشت، چنین کاری را انجام بدهد. در این فرض، هیچ تضمینی وجود ندارد که حکومت به صورت اسلامی اداره شود و چه بسا با گذشت زمان، شخص حاکم که قدرت و قوای مسلح و ارتش را در اختیار دارد، حکومت را به حکومتی غیردینی تبدیل کند.
پایان پیام/
نظر شما