خبرگزاری شبستان: ازدواج، انتخاب شریک زندگی و همدم روح است، نه تجارت! ازدواج، تنها در آمدن از تنهایی نیست؛ بلکه رسیدن به همدلی و همراهی است. بیش از جمال باید کمال مطرح باشد و بیش از جلوه ظاهری باید چهره باطنی زیبا باشد. ازدواج های تجاری و عشقهای اتوبوسی و شناخت های تلفنی، سر از طلاق در می آورد. پیه های خانه و خانواده، بیش از آنکه بر بتون ریزی، سیمان، آجر و آهن استوار باشد، بر صداقت و تفاهم و محبت متکی است. وقتی زلزله اختلاف پیش آید، بنیان این بنا می لرزد و فرو می پاشد. اگر تجربه ه را در آغاز زندگی داشته باشیم، حیاتی پربارتر و سعادتمندانه تر خواهیم داشت. متن زیر گزیده ای از کتاب "راه زندگی الفبای سعادت خانواده" است.
داور خانوادگی
گاهی یک جرقه، خانه‌ای، خرمنی و کارخانه‌ای را به آتش می‌کشد و نابود می‌سازد. اختلاف، جرقه‌ای است که گاهی در کانون یک خانواده می‌افتد و آن را تا مرز سوختن و خاکسترشدن پیش می‌برد.
باید از پیدایش این جرقه که به شعله خانمان‌سوز تبدیل می‌شود، جلوگیری کرد و ریشه آن را در رفتار هر یک از دو شریک زندگی شناخت و خشکاند. اگر هم این آتش برافروخته شد، پیش از گسترش دامنه آن، باید در اولین فرصت آن را فرو نشاند و از در افتادن آن در همه ارکان زندگی جلوگیری کرد.
اگر از دست خود زوجین کاری ساخته نیست، ضرورتا باید از بیرون کمک گرفت، مثل آتش‌نشانی که هنگام اشتعال یک خانه و ناتوانی افراد برای فرونشاندن آتش، به امداد خانواده می‌آید و نجات می‌دهد و شعله‌ها را خاموش می‌کند.
طرفین اختلاف، اغلب هر کدام می‌کوشند تا حق را به جانب خود بدانند و مشکل و علت اختلاف را به گردن دیگری بیندازند. از این رو تفاهم و صلح و سازش به‌دست نمی‌آید و خودخواهی‌های انسان، مانع از اعتراف به حق به سود طرف مقابل می‌شود.
نیاز به داور
در صورت عدم تفاهم، برای حل اختلاف‌ها گاهی نیاز به داور است، داوری بی‌طرف، دلسوز، عاقل، باتجربه و بی‌غرض. داوری که هر دو طرف برای او احترام قایل باشند و حرف و صلاحدید او را بپذیرند و به داوری او رضایت دهند؛ به تعبیر فقهی قاضی تحکیم.
اصل این کار، بسیار پسندیده است و اگر کسی بتواند نقش داور مصلح را ایفا کند، بزرگ‌ترین پاداش الهی را نصیب خویش ساخته است چون در تعالیم اسلامی یکی از باثواب‌ترین و شایسته‌ترین کارهای خداپسند، اصلاح و آشتی‌دادن میان افرادی است که دچار فتنه و کدورت و قهر و دشمنی شده‌اند، اصلاح ذات البین در آیات قرآنی هم آمده است و خداوند، مکرر به ایجاد آشتی و اصلاح میان مردم فرمان داده است.
امام صادق (ع) فرمود: "صدقه‌ای که خداوند دوست می‌دارد آشتی‌دادن میان مردم است، آن‌گاه که گرفتار تباهی شوند و نزدیک‌ساختن آنان به یکدیگر آن‌گاه که از هم دور شوند".
حتی دروغ مصلحت‌آمیز برای حل اختلافات و ایجاد تفاهم و دوستی مجاز شمرده شده است، از این رو آنکه مسئولیت اصلاح را می‌پذیرد و به عنوان داور بین دو طرف حضور می‌یابد، یک نیکوکار راستین است.
گاهی هم به دو قاضی و داور نیاز است، دو نماینده عاقل و فهمیده و مجرب تا به حل مشکل بپردازند و صلح و صفا را دوباره برقرار کنند و ریشه کدورت و نزاع را بخشکانند.
قرآن کریم نیز به چنین حکمیتی رأی داده است. تلاش از سوی این دو قاضی خانوادگی و اصلاح از سوی خدا، یعنی یک گام را اینان برمی‌دارند، گام دیگر را خداوند با نزدیک‌ساختن دل‌ها به یکدیگر و ایجاد مودت برمی‌دارد. گرچه دو طرف، راضی به حکمیت و داوری می‌شوند و گرچه دو داور، برای آشتی‌دادن تلاش می‌کنند اما دل‌ها در قبضه قدرت خداست و او الفت‌آفرین است و این تلاش را سبب حصول توافق و هماهنگی می‌سازد.
در قرآن کریم می‌خوانیم: اگر از نزاع و اختلاف میان آن دو (همسران) بیم داشتند که به جدایی بینجامد، پس یک داور و حکم از سوی خانواده مرد و داوری هم از سوی خانواده زن انتخاب کنید و بفرستید، اگر آن دو در پی اصلاح و آشتی بودند، خداوند نیز میان آنان آشتی و توافق پدید می‌آورد.
مزایای داور خانوادگی
در این آیه چند زیبا به چشم می‌خورد:
اول: اینکه داور از خانواده باشد نه از بیرون و بیگانه تا اختلافات و اسرار خانوادگی به خارج درز نکند و آبروریزی نشود و نزاع داخلی آنان بر سر زبان‌ها نیفتد به علاوه اقوام نسبت به مسایل فیمابین آنها، آشناتر و به راه‌حل نیز واردترند.
دوم: آنکه واقعا دو طرف درصدد اصلاح و رفع مشکل باشند، نه در حالت لجاجت و تعصب و یک‌دندگی و خودمحوری و خودخواهی که هر کدام بخواهد اثبات کند که حق با اوست و طرف مقابل اشتباه کرده یا گنهکار است و تقصیر اوست. در این صورت هرگز تلاش مصلحان و داوران به نتیجه نخواهد رسید.
سوم: آنکه اراده اصلاح جدی باشد و طرفین به یک توافق و وحدت نظر برسند یعنی بزرگ‌ترها و ریش‌سفیدها و داوران خیرخواه و صادق و امین، حرف‌های آنان را بشنوند و دیدگاه‌های موکل خود را به طرف مقابل برسانند و نتیجه این صحبت‌ها آن باشد که خود زوجین، مشکل را حل شده ببینند و اختلاف ریشه‌کن شده باشد نه آنکه با سلام و صلوات و رودربایستی قراردادن آنها و مأخوذ به حیاشدن و شرم حضور، مسئله به ظاهر حل شود ولی ریشه اختلاف و غده کدورت همچنان باقی مانده باشد تا ریشه به‌جاست، درد درمان نشود.
آشتی و صلح دلخواه و ارادی، پایدار است وگرنه آشتی تحمیلی سرپوش‌گذاشتن بر شعله خلاف و اختلاف است که روزی از زیر خاکستر سر می‌کشد و برافروخته می‌شود.
چنین داوری‌ای نباید مانند یک مداوای سطحی باشد و اصل غده باقی بماند و به تدریج رشد کند و یک بار دیگر به بهانه دیگر سر باز کند و صفای خانه را بر هم بریزد.
چهارم: علت اینکه قرآن توصیه به گزینش و داوری دو قاضی می‌کند برای اطمینان هرچه بیشتر به این است که هیچ ستم و اجحاف و حق‌کشی یا یک‌سویه‌نگری در قضیه پیش نخواهد آمد. وقتی دو طرف، از خود سلب اختیار کردند و کار را به داور مطمئن و منصف سپردند، آنان به توافقی دست خواهند یافت و راه‌حلی ارایه خواهند کرد که به سود و صلاح هر دو جانب باشد.
داوران خانوادگی هم مسئولیت دارند، هم اختیار و قدرت تصمیم‌گیری و هم رأی و داوری آنان برای دو طرف اختلاف خانوادگی الزام‌آور و لازم‌الاتباع است.
تعیین چنین داورانی برای جلوگیری از تفرقه و از هم پاشیدن خانواده‌هاست.
بنابراین گزارش، کتاب راه زندگی الفبای سعادت خانواده به قلم جواد محدثی از سوی انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی روانه بازار نشر شده است. از جمله موضوعات پرداخته شده در این کتاب می توان به "سلامت خانواده"، "الفت خانوادگی"، "خوشرویی و خوشخویی"، "موازنه دخل و خرج"، "شورای خانوادگی"، "حرمت و حریم بزرگ ترها"، "خانواده و حقوق فرهنگی"،"صله رحم" و "مهمانی و ضیافت" اشاره کرد.
پایان پیام/
نظر شما